Đợt tăng giá gây sửng sốt gần đây của cổ phiếu Tesla - với giá cổ phiếu này tăng gấp đôi chỉ trong vòng 23 phiên giao dịch đầu tiên của năm 2020 nhờ lượng xe giao hàng kỷ lục, việc hãng đưa vào hoạt động một nhà máy ở Trung Quốc, và lợi nhuận sớm hơn dự báo tại liên doanh pin với Panasonic - đã bắt đầu có dấu hiệu nguội đi.
Trong phiên giao dịch ngày thứ Tư (5/2), cổ phiếu Tesla sụt hơn 17%. Phiên ngày thứ Năm (6/2), cổ phiếu này tăng 1,9%. Điều này cho thấy sự lạc quan về Tesla đang dần nhường chỗ cho tâm lý thận trọng.
Mặc dù vậy, đà tăng theo hình parabol trong 5 tuần qua đã khiến nhiều chuyên gia không thể tránh khỏi việc đưa ra các so sánh giữa giá trị của Tesla với các hãng ô tô khác và cả các công ty công nghệ.
“Với cổ phiếu Tesla tăng từ mức 180 USD/cổ phiếu vào năm ngoái lên gần 1.000 USD/cổ phiếu vào hôm thứ Ba tuần này, chúng tôi nhận được ngày càng nhiều các cuộc gọi từ các nhà quản lý danh mục và phân tích về cổ phiếu công nghệ muốn tìm hiểu sâu hơn về Tesla”, nhà phân tích Adam Jonas thuộc Morgan Stanley cho hay.
Vốn hóa của Tesla hiện ở mức khoảng 135 tỷ USD, phản ánh tỷ lệ vốn hóa công ty so với doanh thu hàng năm (price-to-sales) vào khoảng 5 lần. Tỷ lệ này đối với hãng xe General Motors (GM) là 0,4%, của Ford là 0,2 lần, cả Toyota và Volkswagen đều dưới 1 lần.
Tuy nhiên, các nhà đầu cơ giá lên cổ phiếu Tesla nói rằng việc so sánh hãng này với các nhà sản xuất ô tô truyền thống là khập khiễng. Họ nói, sẽ là phù hợp hơn nếu so sánh Tesla với các công ty công nghệ.
“Theo quan điểm của thị trường, có vẻ như Tesla đã vượt xa khỏi điểm mốc của sự so sánh với các công ty sản xuất ô tô truyền thống”, ông Jonas nói. Theo chuyên gia này, mức định giá của Tesla hiện nay cao hơn nhiều so với các hãng xe khác, nhưng “chúng tôi cho rằng điều này là khá phù hợp, bởi Tesla đang là một hãng ô tô có tốc độ tăng trưởng rất nhanh, và Tesla không chỉ là một hãng xe”.
Nhưng khi so sánh với các công ty công nghệ sừng sỏ khác thuộc chỉ số Nasdaq 100 Index của thị trường chứng khoán Mỹ, mức vốn hóa của Tesla cũng không mấy thuyết phục.
Các công ty trong chỉ số này có tỷ lệ vốn hóa/doanh thu bình quân ở mức 6,28 lần và tỷ lệ vốn hóa/lợi nhuận là 36,5 lần. Điều này có nghĩa là Tesla phải đạt lợi nhuận hàng năm 4,6 tỷ USD mới xứng đáng có mức vốn hóa hiện nay. Nhóm cổ phiếu công nghệ tăng trưởng mạnh FANG (gồm Facebook, Amazon, Netflix và Google) thậm chí còn có tỷ lệ vốn hóa/lợi nhuận ở mức 50 lần.
“Giá cổ phiếu Tesla có thể đạt 900 USD/cổ phiếu, nhưng họ cần doanh thu như Volkswagen, tỷ suất lợi nhuận như Apple, và tái đầu tư nhiều hơn bất kỳ công ty sản xuất nào khác trong lịch sử” để xứng đáng với mức định giá đó, giáo sư Aswath Damodaran thuộc Trường kinh doanh Stern, Đại học New York, phát biểu.
Cả năm 2019, Tesla lỗ 862 triệu USD. Giới phân tích Phố Wall dự báo hãng đạt lợi nhuận ròng 4,9 tỷ USD vào năm 2023.
“Tesla đang có mức vốn hóa gấp hơn 2 lần so với Daimler (nhà sản xuất xe Mercedes-Benz) và khoảng 3 lần so với BMW. Nhưng điều này không khiến tôi bận tâm”, nhà phân tích Craig Irwin thuộc Roth Capital phát biểu.
Theo ông Irwin, điểm mấu chốt của cuộc tranh luận về giá trị thực của Tesla là liệu hãng này đang dẫn trước các hãng xe khác nhiều năm hay thậm chí cả thập kỷ trong cuộc đua về xe chạy điện. “Dường như thị trường đã quyết định rằng lợi thế dẫn trước của Tesla dài hơn con số 1-2 năm”, ông nói.
Biến động giá cổ phiếu Tesla những ngày gần đây khiến nhiều người nhớ lại diễn biến giá cổ phiếu hãng sản xuất con chip Qualcomm cách đây 20 năm. Khi đó, cổ phiếu Qualcomm tăng 360% trong vòng 5 năm. Sau khi đạt đỉnh ở mức 100 USD/cổ phiếu vào đầu tháng 1/2000, cổ phiếu này bắt đầu giảm. Cho tới hiện tại, tức là sau 2 thập niên, cổ phiếu Qualcomm mới gần trở lại được ngưỡng đó.
Chốt phiên ngày 6/2, cổ phiếu Qualcomm giảm 0,3%, còn hơn 90 USD/cổ phiếu.
Theo ông Brad Meikle, nhà phân tích thuộc Williams Trading và là một trong những người bi quan nhất về cổ phiếu Tesla ở Phố Wall, sự tăng giá của cổ phiếu này thời gian qua là hết sức phi lý và “là chuyện điên rồ nhất kể từ năm 1999 đến nay”.
“Đây chắc chắn là một bong bóng”, ông Meikle nói.