Lần đầu tiên Tesla công bố thu nhập ròng năm 2020 - nhưng đó không phải là toàn bộ doanh số bán ô tô của Tesla.
Theo CNN, 11 bang tại Mỹ yêu cầu các nhà sản xuất ô tô phải bán ra một tỷ lệ nhất định loại xe không phát thải vào năm 2025. Nếu không thể đáp ứng điều đó, các nhà sản xuất ô tô phải mua một cái gọi là “tín dụng quản lý” từ một nhà sản xuất ô tô khác để đáp ứng các yêu cầu đó - chẳng hạn như Tesla, công ty độc quyền bán ô tô điện.
Chính vì thế, “tín dụng quản lý” đã trở thành một hoạt động kinh doanh béo bở của Tesla - mang về 3,3 tỷ USD trong 5 năm qua, gần một nửa trong số đó phát sinh chỉ riêng trong năm 2020. Khoản tín dụng quy định 1,6 tỷ USD mà hãng nhận được vào năm ngoái vượt xa mức thu nhập ròng 721 triệu USD của Tesla - có nghĩa là thực chất Tesla đã lỗ ròng vào năm 2020.
Gordon Johnson của hãng nghiên cứu GLJ Research và một trong những nhà đầu tư lớn nhất của Tesla, chia sẻ: "Tesla thực chất vẫn đang lỗ khi bán ô tô. Họ chỉ đang kiếm tiền từ việc bán tín dụng. Và mảng kinh doanh tín dụng này rồi sẽ biến mất".
Các giám đốc điều hành hàng đầu của Tesla cũng thừa nhận rằng công ty không thể trông chờ vào nguồn tiền mặt đó.
Giám đốc tài chính Zachary Kirkhorn của Tesla cho biết: “Đây luôn là một lĩnh vực cực kỳ khó dự báo đối với chúng tôi. Về lâu dài, doanh số bán tín dụng theo quy định sẽ không phải là một phần quan trọng của hoạt động kinh doanh và chúng tôi không lập kế hoạch kinh doanh xung quanh vấn đề đó. Có thể trong một số ít quý nữa, doanh số này vẫn mạnh, nhưng cũng có thể là không".
11 tiểu bang sẽ yêu cầu các nhà sản xuất phải có một tỷ lệ ô tô nhất định bán ra là loại xe không phát thải, hoặc các nhà sản xuất ô tô phải mua tín dụng từ một công ty như Tesla. 11 bang này là California, Colorado, Connecticut, Maine, Maryland, Massachusetts, New York, New Jersey, Oregon, Rhode Island và Vermont.
Ngoài ra, Tesla cũng báo cáo các khoản lợi nhuận khác. Thu nhập ròng năm 2020 của Tesla, chưa kể các khoản như khoản bồi thường trị giá 1,7 tỷ USD dựa trên cổ phiếu, là 2,5 tỷ USD. Lợi nhuận gộp của mảng kinh doanh ô tô là 5,4 tỷ đô la, không bao gồm doanh thu bán hàng tín dụng theo quy định. Và dòng tiền tự do 2,8 tỷ USD của Tesla đã tăng 158% so với một năm trước đó, một sự thay đổi đáng kể so với năm 2018 khi Tesla “đốt tiền” để đầu tư và có nguy cơ hết tiền.
Những người ủng hộ Tesla nói rằng những biện pháp đó cho thấy cuối cùng Tesla cũng đã có lãi sau nhiều năm thua lỗ. Khả năng sinh lời đó là một trong những lý do khiến cổ phiếu Tesla hoạt động rất tốt trong hơn một năm qua.
Tuy nhiên, việc Tesla lỗ hay lãi đã trở thành một cuộc “thánh chiến”. Cuộc tranh luận đang xoay quanh hai vấn đề khác nhau và sẽ không bao giờ đi đến cuối cùng. Munster tin rằng các nhà phê bình tập trung quá nhiều vào việc làm thế nào các khoản tín dụng vẫn vượt quá thu nhập ròng. Ông cho rằng tỷ suất lợi nhuận gộp ngành ô tô, không bao gồm doanh số bán các khoản tín dụng theo quy định, là thước đo tốt nhất cho thành công tài chính của công ty.
Ông nói: “Đó là một chỉ số hàng đầu” để đánh giá lợi nhuận của Tesla. "Không có cơ hội để GM và VW kiếm khoản tiền đó nhờ vào mảng kinh doanh xe điện của họ”.
Cổ phiếu Tesla hiện có giá trị tương đương với 12 nhà sản xuất ô tô lớn nhất cộng lại, những hãng có doanh số chiếm hơn 90% ô tô trên toàn cầu.
Tương lai của Tesla sẽ như thế nào?
Hiệu suất cổ phiếu cao ngất ngưởng - tăng 743% vào năm 2020 - khiến Tesla trở thành một trong những công ty Mỹ có giá trị nhất trên thế giới. Tuy nhiên, 500.000 xe mà hãng bán được vào năm 2020 là một phần rất nhỏ của hơn 70 triệu xe ước tính đã được bán trên toàn thế giới.
Cổ phiếu Tesla hiện có giá trị tương đương với 12 nhà sản xuất ô tô lớn nhất cộng lại, những hãng có doanh số chiếm hơn 90% ô tô trên toàn cầu.
Tesla đang có tốc độ tăng trưởng rất nhanh - tuần trước họ dự báo tăng trưởng doanh số hàng năm là 50% trong những năm tới và họ dự kiến sẽ làm tốt hơn nữa vào năm 2021 trong khi các nhà sản xuất ô tô khác phải vật lộn với đại dịch.
Toàn bộ ngành công nghiệp ô tô đang hướng tới một tương lai hoàn toàn bằng điện, vừa để đáp ứng các quy định môi trường khắt khe hơn trên toàn cầu, vừa để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với xe điện, một phần vì chúng đòi hỏi ít lao động hơn, ít bộ phận hơn và chi phí chế tạo thấp hơn so với ô tô chạy bằng xăng truyền thống.
"Hầu hết mọi người đều đồng ý xe điện chính là tương lai”, Munster nói. "Tôi nghĩ đó là một giả định an toàn".
Dù Tesla là nhà sản xuất ô tô điện hàng đầu, Tesla cũng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng khi hầu như mọi nhà sản xuất ô tô đều tung ra những chiếc EV của riêng họ hoặc có kế hoạch làm như vậy. Volkswagen đã vượt qua Tesla về doanh số bán xe điện ở hầu hết châu Âu. Tuần trước, GM cho biết họ hy vọng sẽ chuyển hoàn toàn sang ô tô không khí thải vào năm 2035.
“Sự cạnh tranh đang khiến những chiếc xe của Tesla không còn là nhất nữa”, Johnson của GLJ 'Resarch cho biết. “Chúng tôi không xem đây là một mô hình kinh doanh bền vững”.
Các nhà phân tích khác cho rằng giá cổ phiếu của Tesla là hợp lý khi công ty được hưởng lợi từ xu hướng chuyển sang xe điện trên toàn cầu.
Daniel Ives, nhà phân tích công nghệ của Wedbush Securities, cho rằng Tesla có thể sẽ không bảo toàn được 80-90% thị phần xe điện, nhưng họ có thể tiếp tục phát triển ngay cả với thị phần thấp hơn nhiều.
"Chúng tôi dự đoán sẽ có từ 3 triệu đến 4 triệu xe điện bán ra mỗi năm khi bước vào giai đoạn năm 2025-26, với 40% mức tăng trưởng đó đến từ Trung Quốc. Chúng tôi tin rằng Tesla đang đi trên quỹ đạo mà ngay cả khi không có tín dụng [EV] họ vẫn sẽ có lãi".