Kjersti Midttveit và Kjell Emil Kallestad bên cạnh hai chiếc xe điện Trung Quốc của họ. Ảnh: Bloomberg.
Kjell Emil Kallestad chưa bao giờ hình dung mình sẽ ngồi trên một chiếc xe điện. Nhưng khi vợ của ông đổi chiếc SUV chạy bằng động cơ diesel để lấy một chiếc crossover chạy bằng pin vào năm ngoái, thì người thợ máy 67 tuổi ở Straume, Na Uy, đã làm theo.
Theo một nghĩa nào đó, việc mua sắm của những cư dân trên ngôi làng ở hòn đảo nhỏ bé này không có gì khác thường tại một đất nước, nơi xe điện phát triển nhanh hơn bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Điều bất thường ở đây là, nguồn gốc của hai chiếc xe, MG ZS và Xpeng G3: Cả hai đều được sản xuất tại Trung Quốc.
Kjersti Midttveit cho biết: “Hầu hết mọi thứ đều có dòng chữ ‘Made in China’. Tôi không sợ điều đó chút nào”.
Hơn một chục nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang hoặc sẽ sớm xuất khẩu các mẫu xe điện sang châu Âu và Mỹ. Hầu hết các hãng xe đều hướng tới Na Uy như một cách để chứng minh chất lượng. Các hãng xe Trung Quốc như BYD, Nio, Xpeng và nhà sản xuất ô tô lớn nhất Trung Quốc, SAIC, đều đã đưa xe điện sang đất nước sản xuất dầu và khí đốt lớn nhất Tây Âu.
Theo Bloomberg, những gì đang diễn ra ở Na Uy là một thử nghiệm của các hãng xe Trung Quốc đang cạnh tranh gay gắt với nhau trên sân nhà và họ đã không còn bằng lòng ở yên trong mảnh đất của riêng mình. Cho đến nay, doanh số bán hàng ở Na Uy vẫn tương đối thấp. Nhưng các nhà sản xuất ô tô không chỉ theo đuổi số lượng. Họ đang tìm cách học hỏi kinh nghiệm để thành công ở thị trường nước ngoài.
Joe Spak, một nhà phân tích ô tô của Mỹ, cho rằng Trung Quốc sẽ dùng xe điện làm phương tiện chứng tỏ sức mạnh của họ trong ngành ô tô. Đầu tiên là Na Uy, sau đó đến cả Châu Âu, và sau đó…
Chính sách ưu đãi đáng kể được triển khai bắt đầu từ những năm 1990 đã đưa Na Uy trở thành quốc gia đầu tiên loại bỏ xe động cơ đốt trong. Thủy điện giúp giá điện trở nên rẻ hơn, đặc biệt là so với khí đốt. Thuế bán hàng đối với xe điện bằng 0, phí vận chuyển xe điện qua phà, đậu xe ở các bãi đất công cộng và phí đường bộ đều được chiết khấu ít nhất 50% so với xe ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch.
Mặc dù Quốc hội Na Uy không đặt ra những ràng buộc nhằm đạt mục tiêu doanh số ô tô mới bán ra năm 2025 sẽ là xe không phát thải, song tạp chí Motor của Liên đoàn Ô tô Na Uy gần đây đã cho thấy mục tiêu này có thể đạt được sớm nhất là vào tháng 4/2022, dựa trên xu hướng bán xe chạy xăng và động cơ diesel. Trong số 17.992 xe ô tô mới được đăng ký ở Na Uy vào tháng 9, 13.946 xe, tương đương 78%, là xe không phát thải - thật sự là một kỷ lục.
MG ZS.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc lần đầu tiên nuôi tham vọng bán ô tô ở châu Âu vào đầu những năm 2000, các công ty như Geely Automobile Holdings, Great Wall Motor và Chery Automobile đã tìm cách xuất khẩu nhưng phần lớn không thành công. Geely phần lớn là một ngoại lệ do công ty mẹ mua lại Volvo Cars từ Ford Motor vào năm 2010. “Lần cuối cùng Trung Quốc cố gắng bán ô tô ở châu Âu là nhiều năm trước, mọi chuyện đã diễn ra rất tệ”, Christina Bu nói, tổng thư ký Hiệp hội Xe điện Na Uy, nói. "Bây giờ, họ đã thực sự hoàn thành tốt mục tiêu”.
Chiến lược giá là một trong những điểm mạnh của ô tô điện Trung Quốc. Chẳng hạn, chiếc crossover MG ZS có giá khoảng 280.000 kroner, chỉ bằng 60% giá của một chiếc crossover Kia Niro do Hàn Quốc sản xuất, không gian cabin rộng rãi hơn và có mái che toàn cảnh.
MG ZS là chiếc xe điện đầu tiên của Trung Quốc có mặt trên thị trường Na Uy vào năm ngoái.
Sau MG, các hãng xe Trung Quốc tiếp tục đến Na Uy. Xpeng đã giao những chiếc SUV điện G3 đầu tiên của mình sang Na Uy vào tháng 12/2020.
Speng X7.
Nio Inc., công ty gần như ngừng hoạt động trước khi có cuộc giải cứu của chính phủ Trung Quốc vào đầu năm ngoái, đã có một sự trở lại hoành tráng với sự trợ giúp của những chiếc SUV điện cạnh tranh trực tiếp với Model Y của Tesla ở Trung Quốc. Vào ngày 30/9, Nio bắt đầu bán mô hình ES8 chạy hoàn toàn bằng điện và mở Nio House - vừa là trung tâm bán hàng vừa là hội quán cho những người hâm mộ thương hiệu - ở Karl Johans Gate, con phố diễu hành chính cực kỳ đắt đỏ của Oslo.
Không có phòng trưng bày xe hơi điển hình, không gian bao gồm lò sưởi, thư viện và trưng bày quà tặng từ các chủ sở hữu Nio ở Trung Quốc. Marius Hayler, tổng giám đốc hoạt động tại Na Uy của Nio cho biết: “Tại đây, chúng tôi sẽ thấy các bài học kinh nghiệm và chúng tôi sẽ điều chỉnh các quy trình của Nio và dịch vụ của Nio vào các quốc gia châu Âu khác trong tương lai”. Người sáng lập William Li cho biết ông muốn mở rộng sang thị trường Đức vào cuối năm 2022.
Nio ES8
BYD Co., công ty được hãng đầu tư Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett chống lưng, có kế hoạch xuất khẩu khoảng 1.500 chiếc Tang SUV chạy điện của mình sang Na Uy trong năm nay. Isbrand Ho, người đứng đầu bộ phận kinh doanh của BYD Châu Âu, cho biết công ty đang xem xét đưa một phiên bản nhỏ hơn của Tang SUV đến thị trường Na Uy cùng với một hoặc hai phiên bản khác vào đầu năm 2023.
Na Uy có thị phần doanh số bán xe điện mới cao nhất, các mẫu xe không khí thải chiếm 78% số xe bán ra trong tháng 9. Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang muốn đi theo làn sóng đó ở quốc gia này.