Mẫu xe BJ40 Plus của Baic. Ảnh: China Daily
Kết quả bán hàng của các nhà sản xuất ô tô tại Trung Quốc trong những tháng đầu năm 2020 được ghi nhận rất u ám. Trước hết, các hãng hầu hết đã đưa ra đủ mọi chiêu bài khuyến mãi nhằm kích thích người tiêu dùng mua sắm vào dịp tháng 12/2019 và trước dịp tết Nguyên đán cổ truyền. Sau đó, đến tháng 1/2020, Lễ hội mùa xuân (Spring Festival) cũng đã khiến tình hình bán hàng trở nên èo uột. Và đặc biệt là dịp tết Nguyên đán vừa qua.
Dù vậy, không lý do nào có thể sánh bằng tác động của bùng nổ dịch bệnh Coronavirus. Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, CPCA, gợi ý rằng doanh số ô tô tại Trung Quốc có thể giảm 50% so với cùng kỳ vào tháng 2; sau khi đã giảm khoảng 20% trong tháng Một. Số liệu sản lượng bán hàng ô tô tháng 1/2020 tại Trung Quốc vẫn chưa được chính thức phát hành, song dự kiến sẽ công bố trong tuần này.
Trong bối cảnh đó, ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc (BEV) dường như còn tụt giảm thê thảm hơn, lần đầu tiên chứng kiến mức sụt giảm lớn do các khoản trợ cấp của chính phủ vào BEV đã giảm một nửa từ tháng 7/2019.
Thị trường ô tô điện của Trung Quốc, từng được Bloomberg gọi là "tăng trưởng bùng nổ" đang sụp đổ. Điều đó thể hiện rõ ràng từ kết quả bán hàng của các nhà sản xuất BEV Trung Quốc.
BAIC, doanh nghiệp ô tô nhà nước Trung Quốc, hãng số 1 về xe điện trong năm 2019, đã công bố doanh số xe điện giảm 54,5%/năm vào tháng 1. Mẫu xe điện BJEV của BAIC vốn là người chiến thắng trong thị trường xe điện Trung Quốc vào năm 2019, với khoảng 150.000 chiếc được bán ra, nhưng hoàn toàn bị lãng quên trong năm nay.
BYD, thường được gọi là một “tiểu Buffett” mặc dù hãng đầu tư Berkshire của tỷ phú Warren Buffett chỉ sở hữu chưa đến 10% công ty, đã báo cáo một tháng suy sụp tương tự, với doanh số BEV giảm 68,3% so với cùng kỳ tháng Một năm ngoái. Điều thú vị là, doanh số ô tô chạy bằng xăng của BYD lại tăng 18,3% trong tháng 1/2020.
Hãng NIO niêm yết cổ phiếu ở Mỹ, cũng đã công bố con số kết quả kinh doanh thấp đáng lo ngại với 1.598 chiếc được bán ra trong tháng 1/2020, giảm 11,5% so với năm trước. Trong đó, chỉ có 105 xe SUV ES8 cao cấp của NIO được bán ra.
Tháng Một là một tháng khủng khiếp đối với doanh số bán xe điện ở Trung Quốc. Thậm chí, tình hình còn chưa xuất hiện bất kỳ ánh sáng nào ở cuối đường hầm vì nCoV-2019 vẫn đang hoành hành trên khắp Trung Quốc, dẫn đến số lượng người tử vong ngày càng tăng.
Rõ ràng một yếu tố quan trọng cho thị trường xe điện Trung Quốc ở đây chính là Tesla. Các nhà sản xuất BEV Trung Quốc có thể báo cáo doanh số tháng 1 khủng khiếp như vậy bởi vì Tesla đang ngấu nghiến thị phần?
Liệu Tesla có mang lại điểm sáng cho thị trường xe điện Trung Quốc hay cũng sẽ bị u ám theo? Ảnh: Forbes
Đó cũng chỉ là một khả năng thôi, bởi vì sản phẩm của NIO như BAIC, BYD và các nhà sản xuất địa phương khác đều có giá thấp hơn nhiều so với ô tô Tesla. Ngay cả khi đã được trợ cấp, Model 3 sản xuất tại Trung Quốc vẫn có giá bán lẻ 300.000 RMB (khoảng 42.000 USD), trong khi những chiếc xe như chiếc BJEV bán chạy nhất có giá sau trợ cấp chưa bằng một nửa Model 3.
Elon Musk đã chọn thời điểm tồi tệ nhất để thổi phồng giá cổ phiếu của Tesla, tất cả dựa vào việc mở một nhà máy tại Trung Quốc mà vào thời điểm ban đầu, những chiếc xe Tesla "sản xuất tại địa phương" chỉ có 30% mang tính địa phương.
Doanh số sẽ quyết định tương lai giá cổ phiếu Tesla vào năm 2020, chứ không phải sản xuất. Tuy vậy, sự sụp đổ của thị trường xe điện Trung Quốc khiến các nhà phân tích ngày càng nhận rõ, Tesla khó có "cửa" phất lên nhờ xe điện tại Trung Quốc trong năm 2020.