Dutch Grand Prix 2020 có nguy cơ bị hủy bỏ, vì những quy định mới liên quan đến môi trường. Ảnh: Fomular 1
Phát thải nitơ chính là vấn đề được quan tâm ở đây. Hội đồng Nhà nước của Hà Lan đã thiết lập cái gọi là Chương trình tiếp cận nitơ hồi tháng 5. Mục đích của chương trình về cơ bản là để giảm mức phát thải nitơ nhằm bảo tồn sinh thái ở khu vực Natura 2000, nơi các loài bị đe dọa.
Đây là một điểm rất quan trọng ở Zandvoort, một thành phố ven biển ở Hà Lan, phía tây Amsterdam, nơi sẽ diễn ra chặng đua F1 Dutch Grand Prix.
Zandvoort tổ chức rất nhiều cuộc đua trong suốt cả năm, song những lần tổ chức đó không hề gây ồn ào. Tuy nhiên, mọi việc không đơn giản với chặng đua F1, vì những nâng cấp mà Zandvoort tiến hành để đường đua đáp ứng tiêu chuẩn của FIA đang đối mặt với nhiều vấn đề lớn. Hơn 18.000 dự án hiện đang bị trì hoãn ở Hà Lan, vì ngành xây dựng là một trong những ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất. Với tình hình này, trang Motorsport cho rằng thật khó để các công trình xây dựng hoàn thành đúng thời hạn với giải đua do sự chậm trễ. Bởi vì, quyết định của Hội đồng Nhà nước đã khiến việc tiến hành các công trình xây dựng, nâng cấp trở nên “không thể xảy ra”. Phải chấp nhận lượng khí thải nitơ trong quá trình thi công thực tế.
Chính phủ Hà Lan đang cố gắng điều phối. Bộ trưởng Bruno Bruins đã nói rằng hầu hết mọi người thực sự muốn một giải Grand Prix thành công sẽ diễn ra.
Nhưng “hầu hết mọi người” không phải là tất cả mọi người. Các nhóm hoạt động vì môi trường đã làm việc với Zandvoort nhằm phản đối việc xây dựng đường ray, một trong những nhóm lớn nhất là Stichting Duinbehoud (hay, Dune Conservation Zandvoort).
Họ cho rằng “Vì sức khỏe của động vật và môi trường, Dutch Grand Prix phải dừng lại”. Các nhóm biểu tình lo ngại thiệt hại do việc xây dựng sẽ không thể khắc phục được đối với các cồn cát và môi trường sống tự nhiên của thằn lằn cát sẽ bị hủy hoại nghiêm trọng.
Các quan chức giải đua đã hợp tác di dời thằn lằn cát nhưng họ vẫn chưa có giấy phép tự nhiên và môi trường cần thiết để chuẩn bị mọi thứ cho cuộc đua. Vẫn còn rất nhiều thời gian trước khi cuộc đua diễn ra, nhưng sự chậm trễ không khiến các nhóm bảo vệ môi trường yên tâm, họ muốn mọi điều kiện phải được đảm bảo càng sớm càng tốt.
Mặc dù cuộc đua F1 tiềm năng phải đối mặt với sự phản kháng từ nhiều “thế lực” - dân địa phương, các doanh nghiệp, chính phủ…, song việc F1 phải đối mặt với một quy định chính phủ muốn hạn chế hoặc trực tiếp hủy bỏ một chặng đua là điều bất thường.
Chẳng hạn chặng đua Miami Grand Prix “xấu số”. Người dân địa phương và các doanh nghiệp phản kháng mạnh đến nỗi các kế hoạch cuộc đua đã bị hủy bỏ hoàn toàn. Trong trường hợp đó, các lập luận chống lại đường đua thường liên quan đến kinh tế và tiếng ồn: chặng đua đường phố có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp tài trợ đường đua, và cư dân không hề muốn nghe tất cả tiếng ồn đó.
Nhưng ô nhiễm tiếng ồn là một chuyện khác xa so với khí thải. Đã có nhiều nỗ lực nhằm làm cho môn thể thao đua xe trở nên xanh hơn (như áp dụng động cơ lai), F1 vẫn là một nguồn phát thải đáng kể. Đó là chưa nói đến những lo ngại về tiếng ồn gây ra với dân cư khi tổ chức một cuộc đua.
Grand Prix Hà Lan có thể vẫn diễn ra, nhưng những vấn đề này khiến bức tranh về tương lai của Zandvoort không mấy hứa hẹn.