Xe cộ trên một tuyến đường cao tốc ở California, Mỹ.
Đây là cuộc điều tra nhằm vào Ford, Honda, BMW và Volkswagen về một thỏa thuận mà 4 hãng xe này ký kết vào tháng 7 năm ngoái với nhà chức trách California. Theo thỏa thuận, 4 hãng sẽ tình nguyện đáp ứng mục tiêu của California về tiết kiệm năng lượng và khí thải của xe.
California - một tiểu bang thân với Đảng Dân chủ - mâu thuẫn với chính quyền ông Trump, một Tổng thống Cộng hòa, trong nhiều vấn đề. Một điển hình của sự mâu thuẫn là California đề ra những tiêu chuẩn ngặt nghèo về mức tiêu hao năng lượng và khí thải ô tô, trong khi ông Trump lại có kế hoạch nới lỏng quy định về vấn đề này trên phạm vi toàn quốc.
Mục đích của Bộ Tư pháp Mỹ khi bắt đầu cuộc điều tra vào tháng 11 năm ngoái là xác định xem việc 4 hãng xe có phạm luật chống độc quyền hay không khi ký kết thỏa thuận trên với chính quyền California. Đây được xem là một nỗ lực nhằm ngăn việc California có những hành động “trái ý” Tổng thống Trump.
Tuy nhiên, nguồn thạo tin tiết lộ với hãng tin AP rằng Bộ Tư pháp Mỹ đã không tìm ra được bất kỳ hành vi phạm luật nào trong thỏa thuận của 4 hãng xe với California, và kết quả là cuộc điều tra buộc phải chấm dứt.
Hồi tháng 9/2019, chính quyền ông Trump đã rút lại thẩm quyền của chính quyền California về thiết lập các tiêu chuẩn về mức tiêu hao nhiên liệu ô tô, đồng thời tuyên bố rằng chỉ chính quyền liên bang mới có quyền đặt ra các quy định về khí thải và tiêu hao nhiên liệu. Giới chức California và các nhóm bảo vệ môi trường đã đâm đơn kiện nhằm buộc Nhà Trắng phải đảo ngược quyết định này.
Các nghị sỹ Dân chủ cho rằng với cuộc điều tra nói trên, chính quyền ông Trump lợi dụng luật chống độc quyền để nhằm vào các đối thủ chính trị. Cáo buộc này đã bị Bộ Tư pháp Mỹ và Nhà Trắng lên tiếng bác bỏ.
Sau khi Bộ Tư pháp tuyên bố dừng cuộc điều tra, Thống đốc Gavin Newsom của California vào hôm thứ Sáu (7/2) nói rằng việc cuộc điều tra khép lại “là một thất bại lớn đối với Tổng thống và việc ông ta dùng các cơ quan liên bang làm vũ khí”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Thống đốc California Gavin Newsom.
Thẩm quyền của California trong việc đặt ra các tiêu chuẩn khí thải ngặt nghèo của riêng bang này đã được Quốc hội Mỹ thông qua hồi năm 1970. Tiểu bang này từ lâu đã gây sức ép buộc các hãng xe phải sản xuất ra những mẫu xe tiêu thụ năng lượng ít hơn, phát thải ít hơn. Nhiều bang khác và cả thủ đô Washington DC cũng áp dụng tiêu chuẩn khí thải của California.
Theo dự kiến, trong quý 1 năm nay, Chính phủ liên bang Mỹ sẽ hoàn tất những quy định mới theo đó nới lỏng các quy định về khí thải và tiêu hao năng lượng có từ thời chính quyền Tổng thống Barack Obama.