Chi phí của các đội đua F1 đã tăng mạnh trong 30 năm qua khiến FIA phải ra quy định hạn chế ngân sách bắt đầu từ năm 2021
F1 đã không đặt ra giới hạn chi tiêu của các đội kể từ năm 1950 nhưng tất cả chuẩn bị thay đổi. Bắt đầu từ nawm2021, các đội đua F1 sẽ bị khống chế mức chi tiêu cao nhất là 175 triệu USD, nếu phá vỡ mức trần chi tiêu này, đội đua sẽ bị phạt.
Mức trần chi tiêu được thiết kế nhằm chấm dứt việc các đội đua chi tiêu không kiểm soát trong hàng chục năm qua, tình trạng này đã thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang giữa các đội hàng đầu. Những đội đua F1 này được các tỷ phú và các tập đoàn khổng lồ chống lưng, vì vậy họ có nguồn tài nguyên dồi dào và chi tiền mạnh tay nhằm tăng cơ hội chiến thắng trên đường đua.
Điều đó đã khiến ngân sách hàng năm của các đội hàng đầu tăng lên hơn 500 triệu USD trong khi các đội nhỏ hơn, tài chính kém hơn chỉ hoạt động với số chi phí bằng 25% đội mạnh. Nhằm nỗ lực theo kịp các anh lớn, những đội nhỏ thường chi tiêu vượt quá khả năng, dẫn đến nợ đầm đìa. Các khoản thanh toán lãi do nợ nần có thể đẩy họ đến bờ vực và thực tế trong thập kỷ qua, có bốn đội đã rời khỏi cuộc chơi.
Mức chi tiêu gia tăng rõ ràng nhất là khi nhìn vào báo cáo tài chính của đội Williams và McLaren. Mặc dù Ferrari và Mercedes “già hơn”, nhưng Ferrari không công khai báo cáo tài chính trong khi Mercedes lại nằm dưới trướng của một số nhà sản xuất ô tô kể từ khi hãng thành lập năm 1964.
Ngược lại, Williams và McLaren không chỉ vẫn sử dụng đúng tên từ lần đầu tiên họ bước vào F1 năm 1977 và 1966, mà người sáng lập hiện vẫn là ông chủ của các đội này.
Williams và McLaren là hai trong số những đội thành công nhất của F1, với số lượng danh hiệu chiến thắng cao thứ hai và thứ ba sau Ferrari. Thời hoàng kim của họ là vào những năm 1990 khi siêu sao người Anh Nigel Mansell đưa Williams chạm đến chức vô địch đầu tiên và duy nhất của anh ấy; trong khi các huyền thoại F1 Alain Prost và Ayrton Senna giành được tổng cộng sáu danh hiệu cho McLaren.
Được sự tài trợ của hãng dầu mỏ Shell và đại gia thuốc lá Marlboro, McLaren có doanh thu 28,9 triệu USD vào năm 1990 khi Senna đưa đội đến chức vô địch. McLaren đã chi 26,7 triệu USD, thu về lợi nhuận ròng ròng 1,4 triệu ISD. Williams theo sát ngay sau McLaren về các con số báo cáo tài chính. Williams đạt lợi nhuận ròng 0,9 triệu USD khi doanh thu chỉ có 19,7 triệu USD và chi phí là 19,2 triệu USD. biểu đồ dưới đây cho thấy, mức chi tiêu của hai đội đã tăng mạnh mẽ kể từ năm 1990 đến năm 2018, đặc biệt là McLaren.
Báo cáo tài chính mới nhất của McLaren cho thấy, năm 2018, chi phí của đội lên tới 305 triệu USD, cao hơn tới 1.045% so với năm 1990. Đội McLaren đã được chống lưng bởi những nhà tài trợ khét tiếng, bao gồm ông trùm Ả Rập Mansour Ojjeh và quỹ tài sản Mumtalakat của Bahrain .
Ngược lại, 52,3% đội Williams vẫn nằm trong tay của người sáng lập Sir Frank Williams, người nắm giữ 24,1% cổ phần của đội trên sàn giao dịch cơ sở của Frankfurt vào năm 2011. Trong khoảng thời gian gần 30 năm kể từ năm 1990, chi phí của đội đã tăng 799% lên tới 173 triệu USD vào năm 2018. Không được các nhà hảo tâm tỷ phú chống đỡ, Williams khao khát lợi nhuận hơn hầu hết các đội và trong năm 2018, Williams đã kiếm được lợi nhuận ròng 5,3 triệu USD như thể hiện trên biểu đồ dưới đây.
Đó là một màn trình diễn đặc biệt ấn tượng khi mô hình kinh doanh của hầu hết các đội F1 là dành tất cả doanh thu họ kiếm được để có chiến thắng. Không giống như hầu hết các doanh nghiệp, dấu hiệu thành công của họ không phải là lợi nhuận mà là hiệu suất trên đường đua. Tuy nhiên, lợi nhuận mà Williams kiếm được trong năm 2018 vẫn còn thua xa so với đỉnh cách đây 13 năm, khi họ vẫn được BMW hỗ trợ, từ đó nhận được sự ủng hộ của những nhãn hiệu blue chip như HP, Budweiser và FedEx.
Williams đã kiếm được 38 triệu USD lợi nhuận ròng trong năm 2005 nhưng tình hình tài chính của đội lại xuống dốc sau khi BMW chuyển sang hỗ trợ Sauber vào cuối năm đó. Thiệt hại ròng của Williams đạt đỉnh 51,9 triệu USD trong năm 2014 nhưng chi phí vẫn chưa đạt đến đỉnh cao. Ngược lại, chi phí của Williams đạt đỉnh cao nhất là hai năm sau đó và một phần do số lượng nhân viên gia tăng kỷ lục lên 719 người vào năm 2016. Như biểu đồ dưới đây cho thấy, điều này khiến Williams có nhiều nhân viên hơn cả McLaren.
Theo dõi tình hình tài chính và thành công của các đội đua F1 cho thấy khó khăn của Williams vẫn chưa chững lại. Mặc dù được trang bị động cơ của đội vô địch Mercedes, nhưng hiệu suất của Williams chỉ nằm ở vị trí cuối cùng trong hai năm qua.
Hiệu suất của McLaren có sự cải thiện, nhờ sự ra đời của động cơ hybrid 1.6 lít V6 hiện đang trang bị cho những chiếc xe F1. Động cơ này được sử dụng lần đầu tiên vào năm 2014 và vào năm sau, McLaren đã chuyển từ động cơ Mercedes sang động cơ Honda, hãng trở lại F1 sau 5 năm gián đoạn. Bài toán động cơ là một canh bạc với McLaren. Đội đua trở lại vị trí sau của bảng xếp hạng kể từ khi chuyển sang động cơ của Renault vào năm 2018 và năm tới, McLaren sẽ trở lại với động cơ của Mercedes.
Trớ trêu thay, McLaren là một trong những đội ủng hộ chính sách hạn chế chi tiêu mạnh nhất mặc dù hiện tại đây là đội chi tiêu nhiều hơn mức cho phép. McLaren ủng hộ chính sách này vì lợi ích của môn thể thao đua xe tốc độ cao. Cuộc đua sẽ hấp dẫn hơn và từ đó có lợi hơn cho F1. Đổi lại, chính sách mới cũng sẽ tăng cơ hội thu hút nhà tài trợ của các đội và McLaren là một trong những đội có hiệu suất tốt nhất vào lúc này.
Tuy nhiên, không ai có thể biết những bất ngờ xảy ra khi chính sách hạn chế chi tiêu được áp dụng. Nó sẽ là cú hích tích cực với F1, hay sẽ là cú đạp phanh mạnh vào đà chi tiêu gia tăng của các đội. Thời gian sẽ trả lời!