Một cuộc tranh luận đang nổ ra về việc đổ lỗi cho ai - hoặc kiện ai - khi một chiếc ô tô tự lái đâm vào một người nào đó.
Sarah Rooney, giám đốc cấp cao về các vấn đề liên bang và quy định của Hiệp hội Công lý Mỹ, cho biết: “Nếu một người lái xe tông vào bạn, bạn biết rõ ràng người đó là ai”.
Nhưng tình thế lại hoàn toàn không phải như vậy khi một chiếc xe tự lái đâm vào xe khác hoặc người đi bộ. Sau đó, lỗi có thể thuộc về nhà sản xuất và phần mềm hoặc do chủ sở hữu nếu các bản cập nhật không được cài đặt đúng cách. Và nếu lỗi do nhà sản xuất, nạn nhân có thể tìm cách khởi kiện theo các tiêu chuẩn trách nhiệm sản phẩm, như với một chiếc ô tô thông thường.
Ô tô tự lái vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm nhưng nhiều vấn đề đã đặt ra với luật pháp khi cho phép các nhà sản xuất ô tô thử nghiệm và bán hàng chục nghìn xe tự hành. Các nhà công nghiệp cho biết xe tự hành vẫn cần phát triển đầy đủ trước khi tiếp thị công nghệ này cho người tiêu dùng. Một dự luật về xe tự lái đã được gửi lên Hạ viện vài năm trước nhưng bị sa lầy tại Thượng viện liên quan đến các câu hỏi trách nhiệm pháp lý.
Đầu tháng này, Mỹ đã có một động thái trong đó có thể ngăn người tiêu dùng kiện hoặc hình thành các vụ kiện tập thể. Thay vào đó, người tiêu dùng sẽ phải đệ trình các tranh chấp lên trọng tài ràng buộc, một điều phổ biến với các sản phẩm công nghệ chứ không phải ô tô.
Ý tưởng đó vấp phải sự phản kháng từ các nhóm an toàn và luật sư xét xử. Trong khi đó, Mỹ dự kiến sẽ ra luật về xe tự lái trong năm nay.
Sự cố Uber
Một số vụ tai nạn đã xảy ra liên quan đến các phương tiện của Tesla, trong đó tài xế là con người sử dụng hệ thống Lái xe tự động của công ty. Năm 2018, một người đi bộ đã tử vong do xe thử nghiệm tự lái của Uber Technologies Inc. Vụ việc đã tập trung sự chú ý vào vấn đề trách nhiệm đối với các phương tiện đang được phát triển hiện nay, những chiếc xe ô tô không có vô lăng, bàn đạp ga hoặc không có chỗ cho lái xe là con người.
Rooney, một thành viên trong đại diện cho các luật sư xét xử phản đối các quy định giới hạn các vụ kiện, cho biết các vấn đề trách nhiệm pháp lý sẽ phải được giải quyết trước khi bất kỳ điều luật nào cho phép sử dụng nhiều phương tiện tự động trên đường của Mỹ.
Một nhóm gồm 15 nhóm vận động người tiêu dùng bao gồm hiệp hội của Rooney đã viết một lá thư vào ngày 17/5 cho các nhà lãnh đạo trong tiểu ban bảo vệ người tiêu dùng của Bộ thương mại và bộ Năng lượng Mỹ, phản đối việc phân xử bắt buộc. Họ bày tỏ lo ngại rằng một ngày nào đó xe tự lái có thể được vận hành bởi Uber hoặc các công ty khác và đi kèm với các điều khoản trong điều khoản dịch vụ của họ.
Người tiêu dùng có quyền tự hỏi ai sẽ chịu trách nhiệm về mã máy tính bị lỗi trong một phương tiện cơ giới đang vận hành. Ai sẽ phải chịu trách nhiệm về những thảm kịch có thể ngăn ngừa, cho dù đó là hành khách, chủ sở hữu phương tiện, nhà sản xuất hoặc một kỹ sư phần mềm cá nhân nào đó.
Điều đáng nói ở đây là sự tham gia sâu của các công ty công nghệ vào ô tô tự lái, trong khi đó công ty công nghệ không có lịch sử am hiểu lâu đời về ngành công nghiệp ô tô. Các nhà sản xuất ô tô truyền thống biết rằng “nếu bạn sản xuất một công tắc đánh lửa bị lỗi, bạn sẽ phải chịu trách nhiệm”. Nếu đây là các nhà sản xuất ô tô truyền thống, cuộc tranh luận này có lẽ sẽ kết thúc và sẽ có một dự luật .
Trong khi đó, những người ủng hộ xe tự lái lập luận rằng luật hiện hành có các nguyên tắc phân bổ lỗi và phân bổ trách nhiệm giữa các bên.
Cuộc tranh luận pháp lý ngày càng gay gắt khi có những nghiên cứu khẳng định ô tô tự lái có khả năng giảm đáng kể số vụ va chạm và tử vong do ô tô trên đường phố.
Với ước tính khoảng 36.000 người thiệt mạng do tai nạn giao thông ở Mỹ vào năm 2020, những người ủng hộ ô tô tự lái cho rằng phương tiện này mang đến cơ hội thay đổi và sẽ cứu sống nhiều người, mở ra các cơ hội kinh tế và di chuyển mới, cũng như thúc đẩy sự lãnh đạo và đổi mới của người Mỹ.