Cuộc cách mạng xe điện mà hầu hết các hãng xe rầm rộ đầu tư trong năm qua đang phải đối mặt với một trong những mối đe dọa lớn nhất, kể từ khi EV bắt đầu trở nên phổ biến hơn trong thập kỷ qua.
Theo Bloomberg, sự bùng phát của virus Corona mới vào cuối tháng 12/2019 đã làm tê liệt các bộ phận chính của nền kinh tế Trung Quốc. Đến đầu tháng 3, virus lan rộng khắp châu Âu và vào Mỹ. Vào ngày 9/3, giá dầu giảm mạnh. Dịch COVID-19 bùng phát, các chính phủ từ Ý đến Mỹ đã thực hiện các biện pháp ngày càng quyết liệt, từ việc cách ly toàn bộ đất nước đến cấm người dân ra khỏi nhà và tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới cắt giảm lãi suất và hứa sẽ mua trái phiếu, nhằm nỗ lực đảm bảo nền kinh tế không đảo lộn.
Xu hướng điện khí hóa vẫn tiếp tục, song dịch bệnh khiến ngành công nghiệp ô tô liên tục hứng chịu tin xấu.
“Bây giờ, người dân không mua ô tô”, Ram Chandottokaran, lãnh đạo toàn cầu về giao thông và phương tiện tại hãng tư vấn Wood Mackenzie, nói. “Giờ còn ai sẽ ra ngoài và hô to lên rằng họ sẽ mua một chiếc xe điện mới khi họ chưa từng sở hữu một chiếc xe điện trước đây?”
Thị trường ô tô toàn cầu ảnh hưởng nặng nề bởi sự dịch bệnh, dẫn đến những hậu quả tiêu cực đối với doanh số xe điện và sản xuất pin. Doanh số xe điện tăng lên trong những năm gần đây, rất dễ tổn thương trước những biến động trong thị trường ô tô rộng lớn hơn.
Các nhà sản xuất xe hơi như Volkswagen, Geely và General Motors đã rót hàng tỷ USD vào EV, dự kiến ra mắt các mẫu xe mới trong năm nay. Tại châu Âu và Trung Quốc, các chính sách mạnh mẽ sẽ tiếp tục thúc đẩy thị trường tiến lên. Hiện tại, Volkswagen đang phát hành mẫu hatchback ID.3 mới và sẽ ra mẫu SUV nhỏ gọn vào cuối năm, bán ở châu Âu, Trung Quốc và Mỹ. Trong khi Ford sẽ tung ra Mustang Mach-E vào cuối năm nay.
“Chúng tôi có một cam kết rõ ràng không phát thải carbon vào năm 2050, và xe điện là chiến lược để đạt được điều này”, Michael Jost, giám đốc chiến lược của Volkswagen nói. “Giá dầu đã giảm một tháng, hoặc vài tháng hoặc có thể một năm, nhưng về lâu dài, dầu sẽ không rẻ hơn”.
Đặc biệt ở Mỹ, dầu giá rẻ có thể khuyến khích một số người mua xe động cơ đốt trong. Giá xăng dầu giảm chắc chắn là tin xấu cho xe điện. Nếu giá xăng giảm xuống mức người tiêu dùng có thể bắt đầu tin tưởng, họ sẽ chuyển từ những chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu sang những chiếc xe ít tiết kiệm nhiên liệu hơn. Hôm qua (16/3), giá xăng dầu ở Mỹ đã giảm 23%, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2005.
Beijing Electric Vehicle Co., nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc, cho biết trong một thông điệp trên Wechat vào đầu tháng 3 rằng họ không điều chỉnh kế hoạch sản xuất hoặc bán hàng trước biến động của giá dầu. Công ty vẫn đang tập trung ngăn chặn dịch bệnh và quay lại ổn định công việc.
Tại Trung Quốc, thị trường xe điện lớn nhất thế giới, các chính sách trợ cấp đã giúp doanh số tăng gấp đôi trong năm 2018. Việc cắt giảm trợ cấp một phần vào năm ngoái đã dẫn đến sự chậm lại của thị trường, nhưng doanh số tiếp tục tăng ở mức hai con số. CRU Group, một công ty tư vấn hàng hóa, gần đây đã cắt giảm ước tính doanh số năm 2020 xuống còn 1,35 triệu, từ 1,5 triệu, do ảnh hưởng COVID-19 với nền kinh tế. Con số đó vẫn cao hơn 1,2 triệu EV được bán trong năm 2019.
Colin McKerracher, một nhà phân tích giao thông của BloombergNEF, cho biết ông hy vọng doanh số EV sẽ tăng ở châu Âu trong năm nay, mặc dù có sự thu hẹp trong thị trường xe nói chung. “Đối với hầu hết người tiêu dùng, giá cao là cản trở lớn nhất khiến họ không mua xe điện”, McKerracher nói.
Chính phủ Trung Quốc và Liên minh châu Âu đã thực hiện các biện pháp để tăng tốc điện khí hóa vận tải bất kể giá dầu tăng hay giảm. Mối lo ngại ô nhiễm ở các thành phố lớn và tác động của nó đối với sức khỏe người dân quan trọng hơn và sự thay đổi giá dầu khó có thể thay đổi điều đó.
Về lâu dài, tầm nhìn của các chính phủ là giảm thiểu sự phụ thuộc vào thị trường dầu mỏ cao nhất có thể. Cho dù điều đó sẽ xảy ra trong 10 hay 50 năm tới.
Ô tô điện hiện vẫn có giá cao hơn 50% đến 70% so với ô tô thông thường, nhưng được dự báo sẽ giảm trong những năm tới khi công nghệ pin lithium-ion phát triển và các nhà sản xuất đẩy mạnh sản xuất. Với tốc độ hiện tại, ước tính giá xe điện sẽ bắt đầu có thể so sánh với xe ô tô động cơ đốt trong bắt đầu từ năm 2023.
Diego Diaz, người đứng đầu các dự án mạo hiểm và công nghệ mới tại Iberdrola SA, cho biết còn nhiều yếu tố khác thúc đẩy doanh số EV. Đó là các chính sách hỗ trợ ổn định trước những lo ngại về chất lượng không khí và biến đổi khí hậu, và dự đoán sự hỗ trợ sẽ tiếp tục.