Giấc mơ không có thật
Xe điện Hengchi của China Evergrande tại triển lãm Auto Shanghai 2021. Ảnh: Bloomberg.
Công ty từng được biết đến với cái tên “bom nợ” này cho biết đang phải tìm cách cắt giảm chi phí bằng cách giảm số lượng nhân viên và nâng cao hiệu quả quản lý. Tuy nhiên, “do không thể có thêm thanh khoản, tập đoàn có nguy cơ ngừng sản xuất ô tô điện”, công ty cho biết trong một tuyên bố với Sở giao dịch chứng khoán Hong Kong.
Mặc dù ngay từ tháng 8 năm 2021, Evergrande đã cảnh báo rằng họ đang thiếu tiền mặt, nhưng đây là lời cảnh báo rõ ràng nhất cho thấy rằng giấc mơ của người sáng lập Hui Ka Yan về việc soán ngôi Tesla Inc. của Elon Musk với tư cách là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới khó có thể thành hiện thực.
Từng là một trong những người khổng lồ giàu có và có ảnh hưởng nhất Trung Quốc, Hui đã mất phần lớn tài sản sau khi đế chế của ông bị lôi kéo vào một cuộc khủng hoảng nợ chưa có hồi kết.
Ra mắt mẫu xe điện đầu tiên vào đầu năm 2019 và cam kết sẽ cạnh tranh với Tesla trong vòng 3 đến 5 năm, Evergrande NEV đã phải đối mặt với sự chậm trễ và thất bại trong quá trình sản xuất. Ở thời kỳ đỉnh cao, nhà sản xuất ô tô non trẻ này được định giá còn cao hơn Ford Motor Co., trước khi bị cuốn vào cuộc khủng hoảng nhấn chìm công ty mẹ China Evergrande Group. Cổ phiếu Evergrande NEV đã bị đình chỉ kể từ tháng 4 năm ngoái và sẽ tiếp tục bị đình chỉ cho đến khi có thông báo mới.
Quyết định đầu tư vào mảng xe điện được tập đoàn bất động sản Evergrande của Trung Quốc tuyên bố mới cách đây vài năm. Công ty con chuyên về sản xuất xe điện được lấy tên là Evergrande New Energy Vehicle Group Ltd's (Công ty Xe Năng lượng mới Evergrande). Thực chất, Evergrande chính thức ra mắt công ty con về xe điện Evergrande NEV vào năm 2018. Lúc đó, Evergrande còn thề sẽ vượt xa hãng xe điện số 1 thế giới là Tesla, mặc dù - theo lời của chính chủ tịch Evergrande, Hui Ka Yan - là Evergrande NEV “không có công nghệ và không có kinh nghiệm” trong việc chế tạo ô tô.
Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn quyết định “mua” sự dũng cảm của Hui và Evergrande NEV đã huy động được hàng chục tỷ USD từ việc bán cổ phiếu, trong khi doanh thu từ việc bán ô tô chính xác là bằng 0.
Cổ phiếu của Evergrande NEV niêm yết trên sàn chứng khoán Hồng Kong tăng trưởng tới 1000% trong vòng 12 tháng, giúp công ty huy động được hàng tỷ USD trong thời gian ngắn. Đơn vị này tự hào có danh mục gồm sáu mẫu xe nhưng chưa xuất xưởng một chiếc ô tô nào, vì các giám đốc điều hành liên tục đẩy lùi lịch sản xuất. Kết quả là công ty đã báo cáo lỗ 740 triệu USD trong nửa đầu năm 2021.
Phương án giải cứu
Hui Ka Yan, chủ tịch tập đoàn địa ốc Trung Quốc China Evergrande Group. Ảnh: Bloomberg.
Trước những khó khăn hiện tại, Evergrande NEV cho biết nếu họ có thể nhận được khoản tài trợ hơn 29 tỷ nhân dân tệ (4,2 tỷ USD) thì họ có kế hoạch ra mắt một số mẫu xe hàng đầu và hy vọng sẽ đạt được sản xuất hàng loạt. Tuy nhiên, công ty không đưa ra thông tin chi tiết về thời gian hoặc địa điểm có thể huy động các khoản tiền đó và cho biết theo kế hoạch này. Hiện công ty vẫn sẽ có dòng tiền âm tích lũy từ 5 tỷ nhân dân tệ đến 7 tỷ nhân dân tệ từ năm 2023 đến năm 2026. Trong khi đó, công ty này vẫn đang xem xét việc bán các dự án phát triển nhà ở và bất động sản.
Bảng cân đối kế toán đính kèm với báo cáo cho thấy Evergrande NEV có nợ phải trả gần 59 tỷ nhân dân tệ và tổng vốn chủ sở hữu chỉ 691 triệu nhân dân tệ tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2021.
Trước đó, Tập đoàn phương tiện năng lượng mới Evergrande của Trung Quốc cho biết vào giữa tháng 9/2022 rằng họ đã bắt đầu sản xuất hàng loạt mẫu xe Hengchi 5 tại một nhà máy ở phía bắc thành phố Thiên Tân và vào cuối tháng 10 cho biết họ đã giao 100 chiếc xe đầu tiên. Tuy nhiên, công ty này đã tạm dừng sản xuất vì không có đủ đơn đặt hàng mới cho mẫu xe thể thao đa dụng chạy điện này.
Nguồn tin giấu tên cho biết nhiều nhân viên của “bom nợ” Evergrande thậm chí vẫn chưa nhận được lương tháng 10 và 11 ở thời điểm đó. Về vấn đề này, Evergrande đã chọn cách im lặng.
Từng là nhà phát triển bất động sản bán chạy nhất Trung Quốc, Evergrande đã trở thành tâm điểm của cuộc khủng hoảng nợ ngày càng trầm trọng, khiến nhiều nhà phát triển không trả được các nghĩa vụ nợ ở nước ngoài trong năm qua, nhiều người phải đàm phán tái cơ cấu.
Trước cơn bão khủng hoảng, Tập đoàn đã quảng cáo đơn vị EV là chìa khóa cho các kế hoạch chuyển đổi của mình. Chủ tịch Hui Ka Yan thậm chí đã gây sửng sốt khi tuyên bố sẽ chuyển hoạt động kinh doanh chính của tập đoàn trong vòng 10 năm từ bất động sản sang liên doanh ô tô và sản xuất 1 triệu xe mỗi năm vào năm 2025.
Vào tháng 7/2022, đơn vị này cho biết họ đã nhận được đơn đặt hàng trước không ràng buộc đối với hơn 37.000 chiếc Hengchi 5.
Tập đoàn này cũng cho biết sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt mẫu EV thứ hai vào nửa đầu năm 2023 và một phần ba vào nửa cuối năm sau. Chiếc xe thể thao đa dụng Hengchi 5 được bán với giá 179.000 nhân dân tệ (24.690 USD).
Model thuần điện được mở bán là Hengchi 5. Các đơn đặt hàng trước, không ràng buộc, bắt đầu vào ngày 6/7/2022.
Evergrande New Energy Vehicle cho biết họ đặt mục tiêu sản xuất 1 triệu xe mỗi năm vào năm 2025 nhưng với tình hình hiện tại thì tương lai của nhà sản xuất này đang rất bấp bênh.