Nếu tính đến Tết nguyên đán, thị trường ô tô cũng chỉ còn hơn một tháng nữa là kết thúc giai đoạn cao điểm nhất.
Theo báo cáo sơ bộ của Tổng cục Thống kê, tổng sản lượng các loại ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD) cộng dồn 11 tháng của năm 2019 đạt 325.304 chiếc. Cùng quãng thời gian này, số lượng ô tô nguyên chiếc (CBU) nhập khẩu về nước đạt 135.484 chiếc.
Gộp cả xe CKD và CBU vào với nhau, thị trường ô tô Việt Nam có tổng số lượng ô tô 460.788 chiếc trong 11 tháng.
Tổng cục Thống kê không đưa ra báo cáo chi tiết về lượng xe bán ra trên thị trường. Tuy nhiên, theo báo cáo của Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng sản lượng bán hàng ô tô trên toàn thị trường giai đoạn 11 tháng năm 2019 đạt 289.128 chiếc.
Các con số thống kê này cho ra một kết quả rất không vui, đó là lượng xe tồn kho rất lớn.
Sau khi lấy lượng xe xuất xưởng nội địa và xe nhập khẩu về nước trừ đi lượng xe bán ra trên thị trường thì đến hết tháng 11/2019, Việt Nam đang còn tổng cộng 171.660 chiếc ô tô chưa bán ra thị trường.
Lượng xe tồn kho như vậy được đánh giá là rất lớn khi chiếm đến trên 37,2% tổng lượng ô tô xuất xưởng và nhập khẩu.
Nếu so sánh với lượng xe bán ra hằng tháng thì con số này còn đáng suy ngẫm hơn nhiều. Đơn cử là khoảng 3 tháng trở lại đây, mỗi tháng toàn thị trường ô tô Việt Nam tiêu thụ khoảng 28.000 chiếc. Như vậy, số lượng xe tồn kho hiện nay tương đương với khoảng 6 tháng tiêu thụ của cả thị trường.
Một điểm cần lưu ý là sản lượng xe xuất xưởng trong nước và lượng xe nhập khẩu về nước đều được các doanh nghiệp thực hiện dựa trên những kế hoạch trước đó. Các kế hoạch đều được tính toán cụ thể nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường ngay trong năm 2019.
Thực tế cho thấy, sức mua ô tô trên toàn thị trường giai đoạn các tháng đầu năm thường khá thấp. Do đó, nhà sản xuất hay nhập khẩu sẽ không tạo sẵn nguồn cung cho năm sau. Nếu vậy thì đó là một kế hoạch kinh doanh tồi bởi nó sẽ dẫn đến tồn kho sản phẩm, tồn đọng vốn…
Trong khi đó, thị trường ô tô năm 2019 đã gần như kết thúc. Nếu tính đến Tết nguyên đán, thị trường ô tô cũng chỉ còn hơn một tháng nữa là kết thúc giai đoạn cao điểm nhất.
Bài toán đặt ra với các hãng ô tô là làm sao “giải quyết” hết toàn bộ số xe đang tồn đọng hiện nay. Kể từ tháng 10/2019, nhiều hãng xe đã đồng loạt tung ra những chương trình giảm giá, kích cầu mạnh mẽ. Thế nhưng, kết quả thu về là sức mua trên thị trường vẫn hầu như không tăng trưởng khi so sánh các tháng liền kề nhau.
Vậy thì, hơn 30 ngày cho đến kỳ nghỉ Tết nguyên đán, các hãng ô tô sẽ phải làm sao để tiêu thụ hết số lượng xe tương đương với tổng 6 tháng tiêu thụ trước đây. Sẽ là một bài toán rất khó nếu thử hình dung sức mua ô tô trên toàn thị trường tháng 12/2019 phải tăng trưởng đến 600% so với tháng 11 để có thể “dọn dẹp” đón Tết.
Khó khăn dường như cũng chồng chất trên vai các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước chứ không phải các nhà nhập khẩu.
Theo thống kê, tính đến hết tháng 11, lượng tiêu thụ xe CKD đạt 169.739 chiếc và xe CBU đạt 119.389 chiếc. Như vậy, nếu chỉ tính đơn thuần trên các con số thì số xe CKD tồn kho đang là 155.565 chiếc.
Và, xem ra không chỉ các mặt hàng nông sản, mặt hàng siêu công nghiệp được coi là xa xỉ như ô tô cũng rất cần được “giải cứu”.