Theo trang The Things, xe concept được thiết kế theo một chủ đề nhất định hoặc dựa trên một mẫu xe cũ. Chúng được tạo ra với tư cách xe mẫu để trưng bày tại các triển lãm, nhằm mục đích thăm dò phản ứng và thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Các mẫu concept thường giúp tạo ra nhiều tin bài trên truyền thông và khiến công chúng bàn tán nhiều, nhưng đáng buồn thay, chúng hiếm khi được sản xuất hàng loạt để bán. Đa số xe concept bị loại bỏ ngay sau khi hoàn thành nhiệm vụ trưng bày, bởi chúng có nhiều điểm thiết kế thiếu thực tế và yếu tố giá cả không phù hợp.
Tuy nhiên, không thể phụ nhận được sự quan tâm mà concept mang lại cho các hãng sản xuất ô tô thông qua các kỳ triển lãm hay những bức ảnh đăng tạp chí. Các nhà thiết kế ô tô cũng coi concept là một cách để thử nghiệm những ý tưởng độc đáo và gây tò mò - những ý tưởng hoặc có thể tạo ra một bước ngoặt trong ngành công nghiệp ô tô, hoặc nhanh chóng chìm vào quên lãng.
Nếu may mắn trở thành mẫu xe đưa vào sản xuất, một xe concept cũng sẽ phải trải qua nhiều điều chỉnh.
Ngoài những mục đích nêu trên, các hãng cũng dùng xe concept để nhấn mạnh những tính năng hay ý tưởng mà họ dự định đưa vào các mẫu xe trong tương lai. Nói cách khác, quy trình của xe concept là một cuộc thăm dò người tiêu dùng.
Dưới đây là một số sự thật về xe ý tưởng có thể bạn chưa nghe đến, do The Things điểm qua:
Một cuộc thăm dò
Xe concept được tạo ra để thăm dò thị trường, xem người tiêu dùng có quan tâm tới một ý tưởng mới nào đó hay không. Những chiếc concept thường là sự kết hợp của công nghệ hiện đại nhất với một số chi tiết thiết kế đẹp đẽ của những mẫu xe cũ đã trải qua sự thử thách của thời gian, cộng thêm những nét mới, táo bạo. Nếu nhận được phản hồi tích cực, mẫu concept có thể được xem xét đưa vào sản xuất.
Bước tiếp theo của xe concept
Một xe concept thành công sẽ có bước tiếp theo là trở thành xe mẫu dự kiến đưa vào sản xuất, với khả năng hoạt động đầy đủ và được nhắm tới một phân khúc nhất định. Đa phần xe concept không bao giờ trở thành xe được bán ra thị trường, nhưng chúng đặt ra nền tảng cho những mẫu xe mới. Nhiều tính năng trên những chiếc xe hiện đại đều đã từng được thể hiện trên các mẫu concept trong quá khứ. Khi nhà sản xuất ô tô sẵn sàng sản xuất một mẫu xe mới, thì chiếc xe đó sẽ dựa trên xe mẫu, mà xe mẫu có thể xuất phát từ một xe concept.
Xe concept được tạo ra không phải để trở thành hiện thực
Khi tạo ra một mẫu concept, các nhà sản xuất ô tô không bao giờ đặt mục tiêu xe đó phải trở thành hiện thực, được đưa vào sản xuất. Xe concept đơn thuần là sự thể hiện ý tưởng, một kế hoạch, một sự giả lập, một cuộc thử nghiệm công nghệ mới…
Xe concept được tạo ra để chỉnh sửa
Thay đổi và thay đổi là những gì diễn ra với một chiếc concept nếu nó có cơ hội trở thành một mẫu xe được sản xuất. Bởi vậy, nếu bạn yêu thích một xe concept nào đó và hy vọng hãng xe sẽ sản xuất mẫu đó để bán ra thị trường, thì bạn cũng đừng đặt kỳ vọng tất cả các tính năng trên concept được giữ nguyên. Sẽ có rất nhiều điều chỉnh được thực hiện để chiếc xe trở nên phù hợp cả về thiết kế, kỹ thuật và giá cả với thị trường mà nó hướng đến.
Cuộc cạnh tranh của các mẫu concept
Trong cùng một hãng xe, cuộc cạnh tranh giữa các mẫu thiết kế cũng khá căng thẳng. Chẳng hạn, các thương hiệu của hãng General Motors (GM) đều có nhiều xe concept. Tuy nhiên, Pontiac thường tỏ ra yếu thế trước Chevrolet, và hầu hết các mẫu concept được đưa vào sản xuất của GM đều là của Chevrolet. Đó là bơi xe Chevrolet bán tốt hơn.
Nếu một xe concept được chọn sản xuất?
Quy trình thiết kế một mẫu concept thường tiêu tốn nhiều thời gian, và nếu may mắn trở thành một mẫu xe sản xuất, xe concept còn phải trải qua quy trình tiền sản xuất. Một đội ngũ nhà thiết kế sẽ tiến hành đánh giá các mẫu xe cùng phân khúc của các hãng đối thủ, đánh giá thị trường mục tiêu, và thảo luận với các kỹ sư về phát triển xe concept thành mẫu xe sản xuất.
Xe concept giúp nhà sản xuất tiết kiệm nhiều triệu USD
Các mẫu concept giúp nhà sản xuất tiết kiệm được những khoản tiền lớn, bởi nếu một mẫu concept nhận được phản ứng tiêu cực, hãng xe sẽ không phải tốn tiền vào việc sản xuất thiết kế đó. Ngoài ra, dữ liệu thu thập được từ việc triển lãm mẫu concept cũng là một tài sản quý đối với nhà sản xuất.
Xe concept đầu tiên trên thế giới
Chiếc Buick Y-Job 1930 được biết đến là mẫu xe concept đầu tiên trên thế giới. Khi ra mắt, mẫu xe này hội tụ những công nghệ chưa từng có trước đó, như cửa sổ điện và mui xe có thể mở, xếp bằng điều khiển điện. Tuy không được đưa vào sản xuất, Buick Y-Job đã trở thành chất xúc tác để cải thiện công nghệ ở những mẫu xe về sau và tạo ra tiền lệ cho những xe concept tiếp theo.
Ý tưởng của GM trong thập niên 1950
Hãng GM đưa ra ý tưởng về xe concept vào thập niên 1950. Nhà thiết kế Harly Earl của GM đã giới thiệu những mẫu concept để công chúng tiếp cận với kỹ thuật ô tô đỉnh cao. Từ đó trở đi, khái niệm về xe concept trở nên quen thuộc với công chúng.
Nhu cầu quyết định số phận xe concept
Nếu công chúng cho thấy nhu cầu càng cao đối với một xe concept, thì khả năng càng lớn mẫu xe đó được đưa vào sản xuất. Mang xe concept đến triển lãm là cách không thể tốt hơn để các hãng xe trưng bày công nghệ mới nhất của họ. Những mẫu concept với ngoại thất mới lạ cũng phản ánh hướng đi dự kiến của hãng xe và phong cách thiết kế tương lai của hãng xe.
Xe concept có thể mở ra hướng đi mới
Những mẫu xe concept có thể mở ra một hướng đi mới cho hãng xe. Hãng Kia là một ví dụ điển hình: mẫu concept Kia Soul là chiếc xe “thành hay bại” đối với hãng này. Kia Soul được thiết kế để đưa Kia theo một hướng mới, và cuối cùng đã được đưa vào sản xuất. Soul đã trở thành mẫu xe Kia bán chạy nhất mọi thời đại nhờ thiết kế độc đáo và hiệu năng ấn tượng.
Xe concept chỉ có nội thất
Cũng có những mẫu xe concept chỉ tập trung vào nội thất trong xe, được đưa ra dưới dạng một chiếc hộp, bên trong là nội thất ô tô với tỷ lệ 1:1. Những mẫu concept như vậy giúp nhà thiết kế thử dùng mọi thứ bên trong xe, nhằm đảm bảo rằng chiếc xe đáp ứng các tiêu chuẩn cả về thẩm mỹ và sự thoải mái.
Xe concept làm bằng gì?
Hầu hết các xe concept được làm ra không phải để lái, mà để trưng bày. Bởi vậy, chúng được làm bằng những chất liệu gồm sáp, đất sét, kim loại, sợi thủy tinh, và nhựa.
Xe concept không có kích thước đầy đủ
Trong phần lớn các trường hợp, xe concept không thể hoạt động đầy đủ và cũng không có kích thước đầy đủ. Chúng được trưng bày ở những vị trí mà khán giả không thể lại gần tới mức để nhìn kỹ vào bên trong hay nhận ra kích thước thực sự của xe. Ngoài phạm vi trưng bày trong triển lãm, một chiếc xe concept có thể lái bên ngoài nếu gắn động cơ mượn tạm từ một ô tô được sản xuất.
Xe concept bị phá hủy sau khi xong nhiệm vụ
Sau khi hoàn thành các nhiệm vụ mà nhà sản xuất kỳ vọng, đa số xe concept sẽ bị tháo dỡ và nung chảy. Một số khác may mắn hơn có thể được đưa vào lưu trữ trong nhà kho hoặc trưng bày trong bảo tàng.