Mini là một trong những chiếc xe nổi tiếng nhất trong lịch sử ô tô. Ngay cả ở những quốc gia mà Mini không được bán, dòng xe này cũng ăn sâu vào văn hóa đại chúng đến mức nó trở nên cực kỳ dễ nhận biết. Động cơ nằm ngang sáng tạo và cách bố trí dẫn động cầu trước cùng nhiều đặc trưng khác của Mini là những điểm gây ảnh hưởng mạnh mẽ lên các thiết kế xe hơi nói chung của toàn ngành công nghiệp.
Mini được sản xuất tại nhiều nước, từ Tây Ban Nha, Ý, Úc, Nam Phi, Bỉ, Chile, Malta, Bồ Đào Nha, Uruguay, Venezuela và Nam Tư. Nhưng nhà sản xuất đầu tiên của Mini là British Motor Corporation (BMC).
Bắt đầu
Câu chuyện bắt đầu từ sự thiếu hụt nhiên liệu vào năm 1957 do cuộc Khủng hoảng kênh đào Suez gây ra. Vương quốc Anh bị thiếu hụt nhiên liệu trầm trọng sau chiến tranh và doanh số của những chiếc xe lớn chao đảo trong khi những chiếc xe nhỏ như Fiat 500 và những dòng xe nhỏ 3 bánh của Đức tăng vọt. Leonard Lord là người đứng đầu BMC và điều hành công ty. Ông coi thường những chiếc xe nước ngoài nhỏ bé vì thế đã bắt đầu tạo ra một "chiếc xe thu nhỏ phù hợp". Ông đưa ra một số thông số thiết kế cơ bản, như chiếc xe phải vừa vặn trong kích thước 10×4×4 feet (3x1,2x1,2 mét), không gian hành khách sẽ chiếm 1,8 mét trong tổng chiều dài 3 mét của chiếc xe, và chỉ sử dụng một động cơ để tiết kiệm chi phí.
Tiếp theo là công việc của nhà thiết kế huyền thoại người Anh-Hy Lạp Alec Issigonis. Issigonis đã lấy bản tóm tắt thông số đó, lấy một động cơ BMC hiện có và đặt hệ truyền động vào thùng chứa, sau đó gắn nó theo chiều ngang để đảm bảo chỉ chiếm ít không gian hơn ở phía trước. Sau đó, Issigonis đã nhờ người bạn Alex Moulton thiết kế một hệ thống treo nhỏ gọn, hiệu quả nhưng rẻ tiền dựa trên nón cao su thay vì lò xo thép truyền thống.
Với cách bố trí hệ thống truyền động mới, hệ thống treo mới và các bánh xe đẩy tất cả lực vào các góc, chiếc xe có chỗ cho 4 người bên trong với một tư thế khá rộng rãi. Nó cũng có sự cân bằng tuyệt vời, lực kéo về phía trước và độ bám toàn diện cũng như trọng lượng nhẹ trong khi sử dụng khung gầm monocoque cứng. Issigonis là một người nghiện hút thuốc, ghét nghe radio khi lái xe, vì vậy Mini ban đầu không đi kèm radio, nhưng nó có một cái gạt tàn cho người lái xe. Đó là một thời khắc rất khác trong thiết kế ô tô.
Ra mắt
Mini ra mắt vào năm 1959 và được bán trên thị trường với tên gọi Austin Seven và Morris Minor-Mini, dưới dạng một chiếc xe hai cửa. Mini cũng được bán tại Mỹ một thời gian ngắn với tên Austin 850 và Morris 850. Doanh số bắt đầu chậm chạp và BMC tuyên bố lỗ khoảng 30 bảng mỗi xe. Tuy nhiên, BMC tự tin với thiết kế của Mini cùng các yếu tố cắt giảm chi phí. Vì thế, mẫu xe tải hai cửa Mini, mẫu bán tải hai cửa và một chiếc coupe mui trần tiếp nối ra mắt vào những năm 1960 và doanh số bắt đầu tăng.
Nổi tiếng
Mini bắt đầu nổi tiếng vào những năm 1960 khi những người nổi tiếng và các ngôi sao nhạc pop mua và xuất hiện cùng với Mini. Mặc dù đó chỉ là “hiện tượng” và phải dựa vào danh tiếng của người nổi tiếng, song thực tế Mini gần với một thiết kế hoàn hảo được chế tạo vào đúng thời điểm. Đó là một chiếc xe nhỏ, rẻ tiền, nhưng cũng thú vị để lái và đầy cá tính.
Mini trở thành mốt vào những năm đầu thập niên 1960 sôi động, và văn hóa Mini bắt đầu bao trùm trên TV và phim ảnh, đáng chú ý nhất là trong bộ phim kinh điển vui nhộn, The Italian Job. Trong bộ phim đó, một băng đảng tội phạm đáng yêu do Micheal Cain cầm đầu ăn cắp vàng thỏi ở Ý. Đỉnh cao của bộ phim là các tài xế chạy trốn đã sử dụng kích thước nhỏ gọn của Mini (một chiếc màu đỏ, một màu trắng và một màu xanh) nhanh nhẹn đến mức tối đa khi luồn lách qua những con đường kẹt xe ở thành phố Turin.
Xe đua
Mini bắt đầu thu hút sự chú ý của một người lái xe đua, người chế tạo xe đua và là bạn của Issigonis, John Cooper, người đã nhận ra tiềm năng hiệu suất của Mini. Ông đã chế biến động cơ mini 848cc, bộ chế hòa khí SU đôi, thêm hộp số tỷ lệ gần hơn và phanh đĩa trước để ra đời mẫu Mini Cooper.
Mini Cooper S mạnh mẽ hơn tiếp tục ra đời, là một bước tiến lớn trong lịch sử xe đua của Mini. Cuộc đua Monte Carlo 1963/1964 đã chứng kiến Cooper, trong tay đua Paddy Hopkirk, trở thành một huyền thoại đua xe thể thao chỉ sau một đêm với chiến thắng chung cuộc. Một năm sau, Timo Mäkinen giành chiến thắng khác trong điều kiện thời tiết xấu đến mức chỉ có 35 trên tổng số 237 chiếc xe về đích. Năm tiếp theo, Mini tiếp tục giành chiến thắng với các tay đua Timo Mäkinen, Rauno Aaltonen và Paddy Hopkirk.
Mini liên tục thành công vang dội trong tất cả các cuộc đua xe, và các tay đua huyền thoại bao gồm Graham Hill, Niki Lauda, Jackie Stewart, Jochen Rindt, John Surtees và James Hunt đều đua với Mini.
Chiếc Mini cuối cùng
Sau 4 thập kỷ sản xuất, chiếc Mini cuối cùng ra mắt là chiếc Cooper Sport màu đỏ thế hệ thứ bảy. Hơn 5 triệu chiếc Mini đã được bán trong quá trình 41 năm. Năm ngoái, chiếc Mini xuất hiện trong top 10 xe bán chạy nhất ở Anh là chiếc xe đời 1981, thật không thể tin được đối với một chiếc xe ra đời 22 năm trước.
Trong các cuộc thăm dò, Mini luôn được coi là chiếc xe quan trọng nhất sau mẫu xe Model T của Ford. Mặc dù điều đó có thể gây tranh cãi, nhưng Mini thực sự đã tác động mạnh mẽ lên ngành công nghiệp ô tô. Mặc dù không phải là chiếc xe dẫn động cầu trước đầu tiên, Mini khiến bố cục chiếc xe trở nên phổ biến hơn và cho thấy hiệu quả của nó trong một chiếc xe kinh tế. Nó cũng cho thấy hệ dẫn động cầu sau không nhất thiết phải là tất cả và cuối cùng cho những chiếc xe hiệu suất.
Phần kết
Năm 1994, BMW đã mua lại Rover và bán hết hầu hết tài sản Rover vào năm 2000 nhưng đã có một bước đi thông minh là giữ quyền đối với tên Mini. Năm 1999, BMW đã tiết lộ một mẫu Mini mới tại Paris Auto Show và chính thức ra mắt vào năm 2001. Mặc dù lớn hơn Mini cũ, nhưng nó vẫn nhỏ gọn theo tiêu chuẩn vốn khắc sâu vào thị trường ô tô của riêng mình. Thậm chí, BMW còn sắp sửa ra mắt Mini Cooper chạy điện trên toàn thế giới và hiện họ đã nhận được 45.000 hợp đồng đặt mua trước.