Không có gì tranh cãi khi nói Tesla là “vua xe điện” nhiều năm nay. Tuy nhiên, tình thế sắp sửa đảo ngược, và vương miện ngôi vua của Tesla sẽ thuộc về Volkswagen.
Theo các nhà phân tích ở UBS, tình thế đổi ngôi sẽ diễn ra sớm nhất là vào năm 2022. Volkswagen, nhà sản xuất ô tô lớn nhất châu Âu, sẽ bán số xe điện nhiều hơn Tesla là 300.000 xe vào năm 2025.
Kết thúc triều đại Tesla sẽ là một cột mốc quan trọng trong quá trình biến Volkswagen thành một cường quốc xe điện. Sau lao đao với vụ bê bối khí thải động cơ diesel vào năm 2015, nhà sản xuất ô tô lớn nhất châu Âu đang đầu tư 35 tỷ euro (42 tỷ USD) vào xe điện, đặt tương lai vào công nghệ mới và quyết tâm thay đổi khỏi nhiên liệu đốt trong.
"Tesla không chỉ là hãng xe điện. Tesla còn rất mạnh về phần mềm. Họ thực sự vận hành chiếc xe như một thiết bị. Họ đang tiến bộ rất tốt trong lĩnh vực tự hành. Nhưng ... chúng tôi sẽ thách thức Tesla", Giám đốc điều hành Volkswagen Herbert Diess nói.
Tuần nay, Volkswagen đã nhấn mạnh đến quy mô tham vọng đó. Họ cho biết sẽ bán hơn 2 triệu xe điện vào năm 2025, xây dựng mạng lưới nhà máy pin rộng lớn, thuê 6.500 chuyên gia CNTT trong 5 năm tới, khởi chạy hệ điều hành riêng và trở thành công ty phần mềm lớn thứ hai châu Âu sau SAP.
Các nhà phân tích UBS cho rằng nhà đầu tư đã không đánh giá đúng tốc độ Volkswagen giành ngôi vương của Tesla, số tiền khổng lồ mà công ty Đức kiếm được bằng cách "dốc toàn lực" vào ô tô điện trước các nhà sản xuất ô tô lâu đời khác bao gồm Toyota và General Motors . "Chúng tôi tin tưởng hơn bao giờ hết rằng Volkswagen sẽ kết hợp tuyệt vời giữa sản lượng tăng trưởng và tỷ suất lợi nhuận ổn định, thậm chí tăng trưởng".
Volkswagen, công ty sở hữu các thương hiệu ô tô Porsche, Audi, Skoda và SEAT, đã bán được 231.600 xe điện chạy bằng pin vào năm 2020. Con số này chưa bằng một nửa doanh số của Tesla, nhưng nó tăng 214% so với năm trước. Dự kiến tốc độ tăng trưởng nhanh sẽ tiếp tục khi Volkswagen tung ra 70 mẫu xe điện trước khi kết thúc thập kỷ này. Volkswagen sẽ vận hành tám nhà máy xe điện vào năm 2022, sản xuất các mẫu xe ở hầu hết các phân khúc - từ ô tô nhỏ đến SUV và sedan hạng sang.
Volkswagen sẽ vận hành tám nhà máy xe điện vào năm 2022, sản xuất các mẫu xe ở hầu hết các phân khúc - từ ô tô nhỏ đến SUV và sedan hạng sang.
Theo UBS, cuộc đua toàn cầu để thống trị thị trường ô tô điện sẽ thuộc về hãng startup ở California và tập đoàn công nghiệp khổng lồ của Đức. Dự đoán Volkswagen sẽ vượt mục tiêu của chính mình khi sản xuất 2,6 triệu xe điện vào năm 2025, tiếp theo là Tesla với 2,3 triệu chiếc. Toyota, công ty bán được nhiều ô tô nhất trong năm ngoái, đứng thứ ba với doanh số cách xa chỉ 1,5 triệu xe điện (không bao gồm xe hybrid). Tập đoàn ô tô Hyundai và Nissan sẽ sản xuất khoảng 1 triệu xe, tiếp theo là General Motors với 800.000 xe.
Volkswagen đang ở vị thế tốt hơn so với các đối thủ nhờ nền tảng sản xuất mô-đun, hay còn gọi là MEB. Nền tảng, vốn được sử dụng để sản xuất ID.3, một chiếc hatchback nhỏ gọn chạy điện, sẽ cho phép nhà sản xuất ô tô nhanh chóng sản xuất một số lượng lớn xe với chi phí được cắt giảm.
UBS ước tính rằng chi phí sản xuất một chiếc ID.3 hiện nay cao hơn 4.000 euro so với việc sản xuất một chiếc Golf tương đương chạy bằng xăng hoặc dầu diesel. Tuy nhiên, chi phí sản xuất pin - bộ phận đắt nhất của xe điện - đang giảm mạnh, nghĩa là chênh lệch về chi phí sản xuất sẽ không còn nữa vào năm 2025.
Đầu tuần này, Volkswagen đã công bố kế hoạch mở sáu nhà máy sản xuất pin ở châu Âu vào năm 2030, với mục đích cắt giảm 50% chi phí sản xuất pin.
Ngoài ra, quy mô sản xuất khổng lồ của Volkswagen, công ty đã bán được 9,3 triệu xe vào năm ngoái, cũng sẽ giúp giảm chi phí. Ngoài MEB, tập đoàn đang phát triển một nền tảng riêng cho các thương hiệu cao cấp Audi và Porsche, cho phép họ ra mắt xe điện trên toàn bộ dòng sản phẩm của mình.
Dù giá cổ phiếu Volkswagen gần đây tăng mạnh, song giá trị thị trường của Volkswagen vẫn thấp hơn đáng kể so với Tesla. Giá trị thị trường của Tesla đang dẫn đầu, lần đầu tiên vượt qua Volkswagen vào tháng 1 năm 2020 và khoảng cách đã tăng lên đáng kể từ đó. Volkswagen có giá trị vốn hóa thị trường là 111 tỷ euro (133 tỷ USD), so với 680 tỷ USD của Tesla.
Một phần chênh lệch có thể là do Tesla vẫn tiếp tục vượt trội về chi phí pin, phần mềm và lợi nhuận xe điện. Theo UBS, Tesla có "kiến trúc phần cứng CNTT phức tạp hơn" và "tổ chức phần mềm ở một cấp độ khác". Volkswagen kém Tesla về công nghệ lái xe tự động vài năm.
Xe điện Model 3 của Tesla tại nhà máy ở Thượng Hải
Một số nhà đầu tư tin rằng Tesla sẽ có thể tận dụng lợi thế phần mềm của mình. Ngoài việc cung cấp các bản cập nhật không dây cho ô tô của mình - một khái niệm mà công ty đã đi tiên phong - Tesla có thể sớm làm những việc như tính phí đăng ký chủ sở hữu để sử dụng phần mềm lái xe tự động. Mô hình này gần như thay đổi bản chất quyền sở hữu xe hơi so với các nhà sản xuất ô tô lâu đời như Volkswagen.
UBS tính toán rằng tiềm năng thu nhập từ phần mềm chiếm khoảng 2/3, tương đương 400 tỷ USD, giá trị thị trường của Tesla.
Đối với cả Volkswagen và Tesla, tham vọng thống trị thị trường ô tô điện của họ phụ thuộc vào nhiều khả năng. Volkswagen cần nhanh chóng nâng cấp khả năng phần mềm của mình, trong khi Tesla sẽ được hưởng lợi từ khả năng sản xuất hàng triệu chiếc xe chất lượng cao của công ty Đức mỗi năm. Volkswagen đã thông báo vào đầu tháng này rằng các bản cập nhật phần mềm không dây đầu tiên sẽ được chuyển đến ID.3 vào mùa hè này.
Với việc người tiêu dùng đang nhận thức tốt hơn về ô tô điện, đặc biệt là ở châu Âu, cuộc đua giữa Volkswagen và Tesla sẽ tăng tốc nhanh chóng. Theo UBS, ô tô điện sẽ chiếm 20% doanh số bán xe mới toàn cầu vào năm 2015 và 50% vào năm 2030.