Chiếc xe bán tải Toyota Hilux tại dây chuyền lắp ráp ở Bản Phố, Thái Lan, vào năm 2015 ...Ảnh: Dario Pignatelli / Bloomberg
Theo văn phòng luật sư Mỹ tại Manhattan, khoản phạt 180 triệu USD là khoản phạt dân sự lớn nhất từng được áp dụng với những hành vi vi phạm các yêu cầu về báo cáo khí thải của liên bang.
New York Times đưa tin theo đơn khiếu nại gửi ở Manhattan, từ khoảng năm 2005 đến năm 2015, nhà sản xuất ô tô toàn cầu Toyota đã không báo cáo một cách có hệ thống các khiếm khuyết ảnh hưởng đến việc ô tô của họ kiểm soát khí thải, vi phạm các tiêu chuẩn bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường khỏi các chất ô nhiễm không khí độc hại,.
Văn phòng luật sư cho biết, các nhà quản lý và nhân viên của Toyota ở Nhật Bản đã biết về hành vi này nhưng không ngăn chặn được. Toyota rất có thể đã bán ra hàng triệu chiếc xe bị lỗi.
“Toyota đã làm ngơ cho những hành vi vi phạm pháp luật này”, Audrey Strauss, luật sư ở Mỹ cho biết trong một tuyên bố. Toyota đã đồng ý với khoản phạt.
Eric Booth, phát ngôn viên của nhà sản xuất ô tô, nói rằng công ty đã thông báo cho các nhà chức trách ngay sau khi sự cố được đưa ra ánh sáng. Việc chậm trễ báo cáo “đã dẫn đến tác động khí thải không đáng kể”.
“Tuy nhiên, chúng tôi nhận ra một số báo cáo của chúng tôi không đạt các tiêu chuẩn cao của chính công ty và chúng tôi rất vui vì đã giải quyết được vấn đề này”, ông Booth nói thêm.
Toyota là nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai thế giới sau Volkswagen, từng tạo dựng danh tiếng về một công ty công nghệ sạch với dòng xe chở khách chạy xăng-điện Prius bán chạy nhất. Nhưng quyết định năm 2019 của gã khổng lồ ô tô hỗ trợ chính quyền Trump khôi phục các tiêu chuẩn khí thải ống xả - cùng với việc chậm giới thiệu xe chạy hoàn toàn bằng điện - đã khiến Toyota trở thành mục tiêu chỉ trích của các nhóm môi trường.
Dòng sản phẩm gần đây của Toyota tập trung vào các loại xe thể thao đa dụng tiêu tốn xăng, đi kèm với mức giá lớn hơn nhiều và mang lại tỷ suất lợi nhuận cao hơn nhiều. Theo một báo cáo gần đây của Cơ quan Bảo vệ Môi trường, các loại xe Toyota mang lại hiệu suất nhiên liệu kém nhất trong ngành, dẫn đến tình trạng ô nhiễm do ô tô lưu thông, từ ô tô chở khách và xe tải ở Mỹ lần đầu tiên trong 5 năm trở nên tồi tệ hơn.
Nhiều nhà sản xuất ô tô đang chuẩn bị ủng hộ, thúc đẩy chính quyền Biden quay trở lại các quy tắc khí thải ống xả chặt chẽ hơn. Họ đã có những dấu hiệu cho thấy sẽ cam kết làm việc với các quan chức chính quyền.
Dan Becker, người chỉ đạo Chiến dịch Vận tải Khí hậu An toàn tại Trung tâm Đa dạng Sinh học, một nhóm môi trường, cho biết: “Thật kinh hoàng khi các công ty ô tô gian lận các quy tắc ô nhiễm nhưng sau đó lại muốn Tổng thống Biden đàm phán với họ về các tiêu chuẩn ô tô sạch mới”. “Sau khi thực hiện các cam kết trước đó, tại sao mọi người lại phải tin tưởng vào các nhà sản xuất ô tô?”
Ngành công nghiệp ô tô đã gặp khó khăn bởi các vụ bê bối liên quan đến khí thải trong những năm gần đây. Vào năm 2017, Volkswagen đã nhận tội lừa dối chính quyền Mỹ sau khi thừa nhận họ có những hành vi gian lận, báo cáo rằng những chiếc xe chạy bằng động cơ diesel của mình đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng không khí, mặc dù thực tế những chiếc xe này có lượng khí thải vượt quá các tiêu chuẩn cho phép. Năm ngoái, Daimler, một nhà sản xuất ô tô khác của Đức, đã đồng ý trả 2,2 tỷ USD để giải quyết các cáo buộc ô tô và xe tải của Mercedes-Benz bán tại Mỹ được lập trình để gian lận trong các bài kiểm tra khí thải.
Bản thân chủ sở hữu ô tô cũng bị buộc tội giả mạo. Một báo cáo liên bang năm nay kết luận chủ sở hữu của hơn nửa triệu xe bán tải chạy bằng động cơ diesel đã vô hiệu hóa trái phép công nghệ kiểm soát khí thải trên xe của họ trong thập kỷ qua, cho phép lượng khí thải vượt mức tương đương với 9 triệu xe tải lưu thông trên đường.
Giao thông vận tải, vẫn phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch, chiếm phần lớn lượng khí thải làm nóng hành tinh, nhiều hơn cả lượng khí thải do ngành điện, sản xuất hoặc nông nghiệp gây ra. Các nhà khoa học từ lâu đã cảnh báo ô tô và xe tải trên thế giới phải chuyển hướng, không sử dụng xăng, để tránh những tác động xấu nhất lên biến đổi khí hậu.
Các ước tính gần đây cho thấy lượng khí thải liên quan đến giao thông vận tải ở Mỹ đã giảm gần 15% vào năm 2020, do hàng triệu người ngừng lái xe đi làm và các hãng hàng không hủy chuyến bay. Nhưng các chuyên gia cảnh báo lượng khí thải từ ô tô và xe tải sẽ tăng trở lại trừ khi các nhà hoạch định chính sách có hành động mạnh mẽ hơn nhằm đảm bảo lượng khí thải luôn ở mức thấp.