Chiếc F150 của Ford.
Tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất nửa thế kỷ, lãi suất thấp và niềm tin mạnh mẽ của người tiêu dùng Mỹ trong 2019 là những yếu tố giúp duy trì doanh số thị trường ôtô nước này ở mức cao. Cùng với đó, người Mỹ tiếp tục ưa chuộng những mẫu xe cỡ lớn - phân khúc có tốc độ tăng giá nhanh hơn tốc độ lạm phát. Và họ cũng sẵn sàng vay nợ nhiều hơn để mua xe.
Tờ New York Times dẫn số liệu do công ty nghiên cứu thị trường Edmunds công bố cách đây ít hôm cho biết có trên 17 triệu xe hơi và xe tải nhẹ được bán ở Mỹ trong 2019. Đây là năm thứ 5 liên tiếp doanh số thị trường xe Mỹ đạt trên 17 triệu xe - một thành tích chưa từng đạt được trước đây.
Nhiều hãng xe tại Mỹ, trong đó có Ford, chưa công bố doanh số của 2019. Khi các báo cáo chính thức được công bố, tổng doanh số thị trường ôtô Mỹ trong năm ngoái có thể giảm nhẹ so với mức 17,3 triệu xe của 2018.
“Chúng ta đã đi qua giai đoạn đỉnh cao của doanh số thị trường ôtô. Tuy nhiên, kết quả đạt được tốt hơn những gì dự báo”, ông Mark Wakefield, Giám đốc công ty tư vấn AlixPartners, phát biểu.
Giá xăng thấp cũng được xem là một nhân tố quan trọng hỗ trợ thị trường ôtô Mỹ trong năm ngoái. Giá bán lẻ bình quân của xăng loại thường ở Mỹ là 2,57 USD/gallon trong tuần trước và chưa khi nào vượt 3 USD/gallon trong hơn 5 năm qua - theo số liệu của Cơ quan Thông tin năng lượng (EIA) thuộc Bộ Năng lượng Mỹ.
Đó là lý do vì sao người tiêu dùng Mỹ vẫn mua mạnh các loại xe bán tải, xe SUV và các mẫu xe lớn khác, trong khi khá lạnh nhạt với xe sedan và compact. Cứ 3 ôtô thuộc mẫu mới được bán ở Mỹ trong 2019, có gần 2 xe được phân loại là xe tải nhẹ, bao gồm xe minivan và cả một mẫu xe có hình dáng SUV.
Giá bán bình quân của mỗi chiếc xe mới ở Mỹ trong 2019 là 37.183 USD, theo Edmunds. Mức giá này đã tăng 30% so với năm 2009, trong khi giá tiêu dùng ở Mỹ chỉ tăng 20% trong cùng khoảng thời gian.
Việc tăng giá bán xe bình quân chủ yếu xuất phát từ việc người Mỹ mua ngày càng nhiều xe cỡ lớn, những mẫu xe có giá cao hơn xe cỡ nhỏ. Nhiều mẫu xe mới cũng được những công nghệ hiện đại như màn hình cảm ứng, radar và hệ thống an toàn tân tiến, nên có giá càng đắt đỏ hơn.
Silverado của Fiat Chrysler cũng nằm trong top 3 mẫu xe bán chạy nhất ở Mỹ năm ngoái.
Việc xe cỡ lớn trở thành xu hướng ở Mỹ đã mang lại lợi nhuận khả quan cho các hãng xe ở nước này, bởi xe lớn có mức lãi cao hơn xe nhỏ. Nhờ đó, General Motors (GM) và Fiat Chrysler đều đạt kết quả kinh doanh gần cao kỷ lục, từ chỗ ngấp nghé bờ vực sụp đổ cách đây một thập kỷ.
Lợi nhuận của Ford kém “tươi” hơn so với hai đối thủ đồng hương, trong bối cảnh hãng đang mạnh tay tái cơ cấu. Những hãng có thế mạnh truyền thống ở các dòng xe sedan và compact, như Toyota và Honda, nhìn chung đang gặp nhiều khó khăn hơn ở thị trường Bắc Mỹ, dù tiếp tục làm ăn có lãi.
Bán chạy nhất ở Mỹ trong năm qua là các mẫu bán tải F150 của Ford, Ram của Fiat Chrysler, và Cheverolet Silverado của GM. Trong đó, doanh số Ram tăng 18% so với 2018, đạt 633.000 xe.
Mazda và Nissan là hai trong số ít những hãng xe chứng kiến sự sụt giảm doanh số mạnh ở Mỹ trong 2019, nguyên nhân chính là do cả hai hãng đều chậm chạm trong việc phát triển các mẫu xe SUV và bán tải. Doanh số của Mazda tại Mỹ trong 2019 giảm 7%, của Nissan giảm 10%.
Hầu hết giới chuyên gia dự báo doanh số thị trường ôtô Mỹ chỉ giảm nhẹ trong 2020, về ngưỡng 16,5-16,9 triệu xe.
Tuy nhiên, ngành công nghiệp ôtô Mỹ vẫn đối mặt một số rủi ro không hề nhỏ, bao gồm cuộc chiến thương mại chưa có hồi kết giữa Mỹ và Trung Quốc. Căng thẳng leo thang giữa Mỹ với Iran cũng có thể đẩy giá dầu tăng vọt, kéo theo giá xăng tăng.
Theo số liệu từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) chi nhánh New York, hơn 1/3 người Mỹ hiện đang có khoản vay mua ôtô, từ mức 20% trong năm 1999. Tỷ trọng của nợ mua xe trong nợ tiêu dùng của người Mỹ đạt 9,4% trong quý 3/2019, so với mức 6% cách đây 10 năm.
Ngoài ra, nhiều người tiêu dùng đang phải trả mức lãi cao hơn vì vay mua xe với kỳ hạn dài hơn. Các khoản vay mua xe ở Mỹ được phê chuẩn trong tháng 12 vừa qua có thời hạn bình quân 69 tháng, so với mức 62 tháng cách đây một thập kỷ, theo Edmunds.
Chưa kể, khoản tiền mà người vay mua xe ở Mỹ phải trả mỗi tháng cũng tăng. Các khoản vay được cấp trong tháng 12 có mức thanh toán bình quân mỗi tháng 577 USD, so với mức 499 USD vào năm 2014.