Hãy hỏi một chủ sở hữu xe điện ở Trung Quốc điều gì khiến họ lựa chọn một chiếc ô tô điện thay vì một ô tô xăng? Giá cả chính là nguồn tham khảo hàng đầu.
Trong thị trường ô tô của Trung Quốc, nơi nhiều người dân chỉ đang tìm và mua chiếc xe đầu tiên của họ, giá cả là một vấn đề then chốt. Điều đó khiến những chiếc xe như Hongguang Mini trị giá 4.500 USD trở nên cực kỳ phổ biến và thúc đẩy sự phát triển của xe điện. Hongguang Mini chiếm 1/5 xe bán ra ở Trung Quốc vào tháng 12/2021.
Nhưng mặc dù doanh số bán xe điện dự kiến sẽ tăng lên 6 triệu chiếc trong năm nay, các nhà phân tích cho rằng có một số yếu tố đẩy giá xe tăng lên cho thấy việc chuyển đổi từ xe chạy xăng sang xe chạy điện sẽ không phải luôn luôn là mối giao thông một chiều.
Giá xe điện bắt đầu tăng
Đầu tiên, BYD sẽ tăng giá một số mẫu xe lên tới 7.000 nhân dân tệ (1.100 USD) kể từ ngày 1/2 do chi phí nguyên liệu thô tăng “đáng kể” và một số chính sách hỗ trợ của chính phủ không còn được gia hạn. Tesla, Xpeng và FAW-Volkswagen cũng đã tăng giá trong những tháng gần đây.
Chi phí nguyên vật liệu tăng liên tục đã đè nặng lên các nhà sản xuất ô tô. Giá của các thành phần pin chính như lithium hexafluorophosphate và lithium phosphate đã tăng tới 400% vào năm ngoái. Tình hình nghiêm trọng đến mức các cơ quan giám sát trong ngành đã phải họp vào đầu tháng này để thảo luận về cách tiết chế chi phí nhằm tránh làm nản lòng phong trào chuyển đổi sang xe điện đang hừng hực khí thế tại Trung Quốc. Điều này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng mục tiêu của Trung Quốc là giảm lượng khí thải xuống bằng 0 vào năm 2060. Hiện nay, áp lực giữ mức giá cạnh tranh đang ngày càng căng thẳng đối với các nhà sản xuất xe điện.
Một yếu tố thu hút khác của xe điện chính là phạm vi chức năng thông minh - những công nghệ hỗ trợ người lái, cập nhật phần mềm qua mạng và hệ thống định vị - cũng đang thúc đẩy chi phí phát triển và sản xuất, dẫn đến tăng giá thành.
Các chính sách ưu đãi hết hạn
Trong khi đó, các khoản trợ cấp của chính phủ được đưa ra vào năm 2009 để giúp ngành công nghiệp xe điện còn non trẻ đang dần bị rút lại. Các chính sách ưu đãi đã bị cắt giảm 30% trong năm nay và sẽ bị loại bỏ hoàn toàn vào năm sau, có khả năng khiến chi phí và giá bán xe điện tăng thêm hàng nghìn nhân dân tệ.
Trên hết, việc giảm thuế đối với xe điện cũng có thể trở thành dĩ vãng. Việc miễn thuế mua xe 10% sẽ hết hiệu lực vào cuối năm 2022. Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin đang nỗ lực vận động gia hạn, và nhiều khả năng thuế mua xe được giảm nhiều nhất cũng chỉ còn mức ưu đãi 5%.
Chi phí bảo hiểm cũng đang tăng lên. Cơ quan quản lý bảo hiểm của Trung Quốc vào tháng trước đã đưa ra hướng dẫn chính sách NEV được chờ đợi từ lâu, bắt đầu danh mục bảo hiểm được thiết kế riêng cho ô tô điện. Trong những trường hợp cực đoan, một số tài xế đã vô cùng ngạc nhiên khi thấy phí bảo hiểm của họ đã tăng vọt tới 80%. Các công ty bảo hiểm cho rằng các chính sách mới dành riêng cho EV bao gồm một loạt các thành phần bao gồm động cơ, pin và hệ thống điều khiển, cũng như nhiều trường hợp tai nạn có thể xảy ra hơn, chẳng hạn như khi ô tô đang được sạc.
Theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc, đứng sau BYD Qin là Model Y của Tesla, ra mắt tại Trung Quốc vào năm ngoái và đứng đầu danh mục SUV năng lượng mới cao cấp với 169.853 chiếc được bán ra vào năm 2021. Tiếp theo là Tesla Model 3, với 150.890 chiếc được bán ra vào năm ngoái, tăng gần 10% so với năm 2020. Một số người trong ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc đã nghi ngờ về tính chính xác của các số liệu. Nhưng những con số có thể phản ánh xu hướng rộng lớn hơn.
Có thể nói, sau khi gặt hái một số thành công ban đầu trong những năm gần đây, các nhà sản xuất xe điện có thể nhận thấy con đường của họ bị tắc nghẽn hơn một chút trong năm nay.