3 mặt trận "nóng" của thị trường xe điện

Từ tháng 1 đến tháng 10 năm ngoái, sản lượng xe năng lượng mới của Trung Quốc đạt 2,57 triệu chiếc, doanh số bán hàng ở mức 2,54 triệu chiếc. Cả sản lượng lẫn doanh số đều tăng khoảng 180% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù bị ảnh hưởng bất lợi bởi dịch COVID-19, các vấn đề về năng lực sản xuất và thiếu hụt chip toàn cầu, doanh số bán hàng của NEV vẫn được dự đoán tăng cao.

Kế hoạch phát triển 15 năm mới nhất của Trung Quốc (2021-35) cho ngành NEV đã đặt mục tiêu tỷ lệ xe năng lượng mới thâm nhập thị trường là 40% vào năm 2030. Đây không phải là mục tiêu không thể vượt qua.

Trên toàn cầu, ngành công nghiệp NEV tiếp tục là điểm nóng đầu tư, với khoảng 400 tỷ USD được rót vào lĩnh vực này trong thập kỷ qua, bao gồm hơn 100 tỷ USD kể từ năm 2020. Tăng trưởng toàn cầu mạnh mẽ và sự phát triển thịnh vượng đã thu hút sự quan tâm từ các nhà sản xuất xe truyền thống, các hãng xe mới nổi và những gã khổng lồ công nghệ, tất cả đều muốn chiếm một phần của thị trường đang phát triển này. Cuộc đua NEV đang tập trung vào ba chiến trường “nóng”: R&D phần mềm, mô hình kinh doanh và xây dựng thương hiệu.

Ba trụ cột tăng trưởng

Điều gì đang thúc đẩy tương lai của xe điện? Thứ nhất, biến đổi khí hậu và các chính sách mới.

Các quốc gia và khu vực trên toàn thế giới đang xem xe điện, xe năng lượng mới như một định hướng phát triển chiến lược và khuyến khích sự chuyển đổi xanh của ngành công nghiệp ô tô. Ví dụ, Liên minh châu Âu đã cam kết giảm ít nhất 55% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030. Trong khi đó, Mỹ đang đặt mục tiêu sản xuất một nửa số xe ô tô NEV vào năm 2030. Nếu Trung Quốc có thể đạt được các mục tiêu đã nêu trong đề xuất phát triển của mình. theo kế hoạch, ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc sẽ có thể đạt mục tiêu giảm phát thải carbon cao nhất vào năm 2030.

Thứ hai, đổi mới công nghệ và áp dụng hàng loạt các công nghệ quan trọng là chìa khóa để phát triển NEV. Với những tiến bộ công nghệ, chi phí sản xuất của NEV sẽ tiếp tục giảm. Cung và cầu thị trường cũng sẽ trở nên cân bằng hơn với việc tăng cường nhận diện thương hiệu và cải thiện năng lực sản xuất. 

Thứ ba, sự quan tâm của người tiêu dùng đối với NEV ngày càng tăng. Theo một cuộc khảo sát từ Consumer Reports trên NEV, 63% chủ sở hữu ô tô Trung Quốc cân nhắc mua một chiếc NEV vào một thời điểm nào đó trong tương lai, tăng so với mức 20% trong năm 2017.

R&D phần mềm

Phần mềm đang định nghĩa lại ô tô. Trong kỷ nguyên kỹ thuật số, xe cộ không chỉ là một phương tiện di chuyển mà chúng đã trở thành một phong cách sống và một hệ sinh thái nơi khách hàng tận hưởng các giải pháp kỹ thuật số khác nhau.

Phân tích của IHS Markit cho thấy 45,7% người tiêu dùng Trung Quốc coi các công nghệ trong xe như internet vạn vật, nâng cấp OTA (qua mạng) và lái xe tự hành là những yếu tố quan trọng để mua hàng, chỉ đứng sau an toàn, cấu hình và hiệu quả năng lượng. Do đó, việc tung ra một giải pháp tất cả trong một bao gồm cả phần cứng và phần mềm là rất quan trọng đối với các công ty trong ngành.

Trước đây, đội ngũ R&D tại các nhà sản xuất ô tô truyền thống chủ yếu là các kỹ sư cơ khí, những người coi ô tô là sản phẩm phần cứng và tin rằng phần mềm chỉ đơn thuần là lớp đóng băng. Giờ đã đến lúc họ phải thức tỉnh với thực tế mới và nỗ lực gấp đôi trong trận chiến quyết định về tích hợp phần mềm này.

Một số công ty công nghệ như Huawei đã xác định vị trí của họ trong việc hợp tác với các nhà sản xuất ô tô. Công ty tuyên bố rõ ràng rằng "Huawei không sản xuất ô tô. Chúng tôi tập trung vào ICT (Công nghệ Thông tin và Truyền thông) và nhằm mục đích cho phép các nhà sản xuất ô tô tạo ra những phương tiện tốt hơn". Những gã khổng lồ công nghệ khác của Trung Quốc như Xiaomi đã chọn xâm nhập vào lĩnh vực ô tô với kế hoạch xây dựng các nhà máy sản xuất ô tô của riêng họ.

Tuy nhiên, các công ty công nghệ tham gia vào lĩnh vực ô tô, đặc biệt là với NEV, sẽ phải đối mặt với những thách thức và trách nhiệm lớn hơn. Trong khi họ có thể mạnh về phát triển phần mềm, R&D phần cứng ô tô có những rào cản lớn, với những tác động từ nhu cầu thị trường đến các quy định nghiêm ngặt về an toàn, chất lượng và lượng khí thải carbon.

Mô hình kinh doanh

Trong hệ sinh thái di chuyển đang phát triển, sự tương tác giữa các nhà sản xuất ô tô và người tiêu dùng đã được định nghĩa lại. Thị trường đang được thúc đẩy và dẫn dắt bởi hành vi của người tiêu dùng, và ngày càng trở nên đa dạng và toàn diện hơn.

Lấy mô hình kinh doanh D2C (trực tiếp đến người tiêu dùng) làm ví dụ, các thương hiệu xe hơi có thể thiết lập mối quan hệ chặt chẽ hơn với người tiêu dùng khi họ có thể lái thử xe tại các cửa hàng thực và đặt hàng trực tiếp từ trang web của nhà sản xuất. Quá trình này sẽ trực tiếp cải thiện trải nghiệm của khách hàng, thống nhất và minh bạch giá cả cũng như các dịch vụ tích hợp trong toàn bộ vòng đời.

Sự bùng nổ thương mại điện tử cũng đã thúc đẩy cuộc đua NEV và đang phá vỡ mô hình bán hàng đại lý truyền thống trên thị trường ô tô. Không giống như các nhà sản xuất ô tô truyền thống, có đội ngũ tiếp thị chủ yếu từ các nhà sản xuất thiết bị gốc, các công ty NEV mới nổi có xu hướng thuê những người đã từng làm việc trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng hoặc hàng tiêu dùng nhanh, cho phép họ kiểm soát toàn bộ mạng lưới bán hàng của mình, đồng thời, có được bức tranh tốt hơn về hành vi và sở thích của người tiêu dùng.

Các nhà sản xuất NEV mới nổi liên tục đổi mới mô hình bán hàng để loại bỏ mối quan ngại của người mua và giúp việc mua NEV dễ dàng hơn. Wu Zhao, đối tác tại công ty tư vấn Roland Berger và là một chuyên gia trong ngành ô tô, cho biết một phương pháp tiếp cận khác trong quản lý mối quan hệ khách hàng là tạo ra cộng đồng người dùng nơi người mua trở thành người hâm mộ trung thành của thương hiệu và thu hút thêm nhiều người mua mới, tạo ra hiệu ứng lan truyền.

Tesla đã tạo ra một thị trường mới cho NEV và ô tô tự lái, và các nhà sản xuất ô tô khác cũng làm theo. Một hiệu ứng tương tự hiện đang thúc đẩy các nhà sản xuất NEV của Trung Quốc tiến lên và đang khai sinh ra các nhà cung cấp giải pháp khổng lồ, nhiều mô hình kinh doanh khác nhau thúc đẩy sản xuất NEV, giải quyết tắc nghẽn công suất và hợp lý hóa việc giao hàng.

Trong khi các đại lý ưu tiên dòng tiền và doanh số bán hàng, thì các hãng xe truyền thống cần phải làm việc cùng với các đại lý tập trung vào “giá trị khách hàng” và tìm ra hướng đi phù hợp với họ.

Xây dựng thương hiệu

Người tiêu dùng Trung Quốc đang thể hiện nhu cầu ngày càng tăng đối với các tính năng và kết nối "thông minh". Sự phát triển nhanh chóng của internet đã đẩy ô tô vượt ra ngoài chức năng di chuyển. Công nghệ xanh, công nghệ trí tuệ, cải tiến phương tiện sạc và phạm vi lái sẽ trở thành mối quan tâm lớn của các thương hiệu NEV trong tương lai.

Hãy xem Tesla. Hãng không chi cho quảng cáo. Tuy nhiên, công ty có được nhận thức cao về thương hiệu trong ngành NEV và ngành công nghiệp ô tô nói chung, nhờ vào các công nghệ tiên tiến của mình.

Kể từ khi thành lập, Tesla luôn coi công nghệ R&D về pin, động cơ và điều khiển điện tử độc lập là nền tảng của mình. Họ đã tạo ra những bước đột phá liên tục về khả năng lưu trữ năng lượng.

Tesla cũng là công ty tiên phong trong lĩnh vực lái xe tự động, đã sản xuất hàng loạt chiếc xe tự lái cấp độ 4 (phiên bản demo) ở Bắc Mỹ.

Trước cuộc cách mạng công nghệ, các nhà sản xuất ô tô truyền thống cần mở rộng quy mô đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh NEV. Họ phải thay đổi không chỉ về công nghệ, sản phẩm mà còn phải thay đổi về tư duy, chuyển từ “lấy sản phẩm làm trung tâm” sang “lấy giá trị khách hàng làm trung tâm”.

Hơn nữa, các nhà sản xuất ô tô truyền thống, các nhà sản xuất NEV mới nổi và những gã khổng lồ công nghệ đều cần nhận ra rằng công nghệ thông minh sẽ xác định năng lực cốt lõi trong tương lai. Những người chơi trong ngành công nghiệp ô tô nên đẩy nhanh quá trình chuyển đổi "lấy khách hàng làm trung tâm" bằng cách phát triển các phương tiện tự lái phù hợp nhất với điều kiện giao thông địa phương. Chỉ bằng cách này, họ mới có thể nâng cao năng lực cốt lõi, xây dựng nhận thức và danh tiếng thương hiệu, đồng thời sản xuất các sản phẩm cạnh tranh với nhiều dịch vụ giá trị gia tăng.