Tỷ phú Phạm Nhật Vượng đang nung nấu ý định xuất khẩu xe điện sang thị trường Mỹ vào năm 2021. Ảnh: Bloomberg
Theo hãng tin Bloomberg, tỷ phú Phạm Nhật Vượng, người đứng đằng sau VinFast, một startup ô tô của Việt Nam, đang có kế hoạch “chơi lớn”: bán ô tô ở Mỹ - một kế hoạch mà ngay cả Toyota và Hyundai cũng trầy trật vào những ngày đầu tiên của họ.
Bài viết trên Bloomberg cho biết Phạm Nhật Vượng, người giàu nhất Việt Nam, đang nung nấu ý định xuất khẩu xe điện sang thị trường Mỹ vào năm 2021. Bản thân ông Vượng sẽ bỏ ra 2 tỷ USD từ tài sản riêng để thực hiện mục tiêu đó. Số tiền này của ông sẽ chiếm một nửa vốn đầu tư của VinFast.
VinFast sẽ đối mặt thách thức nào nếu muốn vào Mỹ?
“Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là tạo ra một thương hiệu quốc tế”, ông Vượng, 51 tuổi, nói trong một cuộc phỏng vấn tại trụ sở VinGroup, công ty mẹ của VinFast. VinGroup do ông Vượng sáng lập và đang giữ chức chủ tịch. “Đây sẽ là một con đường khó khăn và chúng tôi phải nỗ lực rất nhiều. Nhưng chỉ có một con đường phía trước”.
Theo Bloomberg, những chiếc xe VinFast sẽ phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn nếu muốn thành công ở nước ngoài. Các nhà sản xuất ô tô như Tata Motors của Ấn Độ và Proton Holdings Bhd của Malaysia phải chật vật giành khách hàng quốc tế. Ngay tại Việt Nam, VinFast cũng gặp sự cạnh tranh đáng gờm từ những người chơi nước ngoài nổi tiếng như Toyota, Ford Motor Co. và Hyundai.
Như vậy, VinFast sẽ là cái tên nối tiếp danh sách dài bao gồm tên tuổi của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có tham vọng bán xe ở Mỹ trong hơn một thập kỷ. Mặc dù các kế hoạch vẫn chưa thành hiện thực, Guangzhou Automobile Group hay Zotye Automobile Co và các công ty khác cũng đã thiết lập các đơn vị bán hàng địa phương và các hoạt động nghiên cứu phát triển, cho thấy họ nghiêm túc và tham vọng lớn như thế nào. Một số thương hiệu ô tô Trung Quốc cũng đã tham gia trưng bày tại triển lãm ô tô Mỹ trong những năm gần đây.
Tuy nhiên, Phạm Nhật Vượng, người đang có giá trị tài sản ròng là 9,1 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index, không nao núng. Ông đã bán một số cổ phần của mình tại Vingroup vào năm ngoái và dự định bán thêm 10% nữa để gây quỹ cho dự án đầy tham vọng này. Ông sở hữu 49% VinFast, trong khi công ty mẹ, Vingroup, nắm giữ 51%.
Ông Vượng cho rằng nhà sản xuất ô tô sẽ không có lợi nhuận trong vòng 5 năm. Ngoài ra, thị trường địa phương quá nhỏ, vì vậy doanh số bán hàng ở nước ngoài là chìa khóa để có lợi nhuận. Theo dữ liệu của Bloomberg, ông Vượng trực tiếp sở hữu 26% Vingroup. Vietnam Investment Group JSC, mà ông Vượng có khoảng 92% cổ phần, nắm 31,6% cổ phần Vingroup.
Không chỉ cạnh tranh với đối thủ, để vào thị trường Mỹ, VinFast sẽ phải vượt qua một nhiệm vụ thậm chí còn nan giải hơn là thuyết phục người tiêu dùng khó tính ở Mỹ và các thị trường phát triển khác, nơi các tiêu chuẩn khí thải và an toàn rất nghiêm ngặt.
Đấy là chưa nói đến những thách thức trong sản xuất và bán xe điện. Nhiều công ty khởi nghiệp Trung Quốc, được chính phủ hỗ trợ hàng tỷ USD, đã đặt cược vào triển vọng EV trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới, nhưng rất ít người kiếm được tiền. BAIC BluePark New Energy Technology Co, nhà sản xuất ô tô điện lớn nhất Trung Quốc, dự báo kết quả thua lỗ trong 2019. Trong khi đó, hãng NIO Inc. giao dịch cổ phiếu ở New York, cũng phải đấu tranh để xoa dịu những lo ngại rằng hãng đang cạn kiệt tiền mặt trong bối cảnh nhu cầu đầu tư EV tăng vọt.
Chiếc xe điện đầu tiên của VinFast sẽ không xuất xưởng cho đến cuối năm tới, nhưng ông Vượng nói ông dự định sẽ xuất khẩu EV sang Mỹ, châu Âu và Nga vào năm 2021.
VinFast hiện đang có nhà máy sản xuất ô tô rộng 335 hecta ở Hải Phòng
VinFast phải vượt qua nhiều rào cản lớn để cạnh tranh bên ngoài Việt Nam, Michael Dunne, giám đốc điều hành của nhà tư vấn ô tô ZoZo Go LLC, chuyên về thị trường châu Á, cho biết. Sẽ mất một thời gian công ty mới có thể sẵn sàng cạnh tranh ở Hoa Kỳ - vẫn là thị trường khắc nghiệt nhất thế giới. Để tồn tại ở Mỹ, cần phải có thương hiệu vững chắc.
Nhiều người tiêu dùng thích một chiếc ô tô Honda hoặc Toyota cũ, còn hơn mua một chiếc xe mới mang thương hiệu xa lạ, Dunne nói. Nhà sản xuất ô tô Việt Nam sẽ cần sản xuất ít nhất 100.000 xe mỗi năm để có thể cạnh tranh về chi phí, phát triển thương hiệu toàn cầu và thiết lập mạng lưới phụ tùng và dịch vụ, ông nói. Tuy nhiên, VinFast có cơ hội ở các thị trường Đông Nam Á nhỏ hơn, Dunne nói thêm.
"VinFast phải là một thương hiệu Việt Nam có danh tiếng tầm cỡ thế giới"
VinFast hiện giờ mới đang bán dòng xe đầu tiên của mình - một chiếc hatchback, sedan và SUV. Công ty đặt mục tiêu sản xuất lên tới 500.000 xe mỗi năm vào năm 2025. Nhà sản xuất xe hơi cũng sản xuất cả xe máy điện.
Ông Vượng cho biết trong vài năm tới, Vingroup sẽ phải chi tiêu hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, để bù đắp tổn thất cho VinFast, ước tính lên tới 18 nghìn tỷ đồng (777 triệu USD) mỗi năm. Những thiệt hại này bao gồm tài chính và khấu hao. Ngoài ra, công ty còn phải bù lỗ lên tới 7 nghìn tỷ đồng mỗi năm vì đang bán xe dưới giá thành.
Vingroup sẽ thoái vốn tại các đơn vị khác để tài trợ cho VinFast. Trong khi đó, các công ty con khác cũng được yêu cầu giảm chi phí. VinFast cũng sẽ tìm kiếm các khoản vay bổ sung, ngoài khoảng 1,95 tỷ USD các khoản vay quốc tế mà hãng đã huy động được. Ông Vượng cũng có kế hoạch niêm yết VinFast trên một sàn giao dịch của Việt Nam và có thể ở nước ngoài, ông nói, mà không cung cấp thêm chi tiết kế hoạch.
“Chúng tôi mong muốn xây dựng một thương hiệu Việt Nam có danh tiếng tầm cỡ thế giới”, tỷ phú Phạm Nhật Vượng nói. “Thách thức lớn nhất của chúng tôi là các sản phẩm của Việt Nam không có thương hiệu quốc tế. Đối với nhiều bạn bè quốc tế, Việt Nam vẫn là một nước nghèo, lạc hậu. Chúng tôi sẽ phải tìm cách tiếp thị và chứng minh sản phẩm của mình đại diện cho một Việt Nam năng động và phát triển đã đạt tiêu chuẩn cao nhất thế giới”.