Căng thẳng thương mại giữa EU và Trung Quốc đã tăng vọt kể từ khi cuộc điều tra xe điện được công bố, với chuyến thăm châu Âu của Chủ tịch Tập Cận Bình trong tháng này dường như không giúp giảm bớt căng thẳng. Ông Tập đang tìm cách ngăn chặn khối này đi theo con đường tương tự như Mỹ, quốc gia đã công bố một loạt cáo buộc sâu rộng đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc làm dấy lên lo ngại ở Bắc Kinh rằng các đồng minh của Mỹ có thể làm theo.
Washington đã tuyên bố tăng thuế đối với nhiều loại hàng hóa Trung Quốc, trong khi Brussels đã thực hiện các hành động để giải quyết các khoản trợ cấp của Trung Quốc cho nhiều ngành công nghiệp khác nhau.
Trước động thái từ Mỹ và EU, Trung Quốc đang xem xét tăng thuế đối với một số mặt hàng ô tô nhập khẩu. Đây là hành động nhằm chống lại các hành động thương mại của EU và Mỹ đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất.
Hành động này có ý nghĩa đối với các nhà sản xuất ô tô châu Âu và Mỹ, đặc biệt là trước những diễn biến gần đây như thông báo tăng thuế đối với xe điện Trung Quốc của Washington và việc Brussels chuẩn bị áp dụng các biện pháp sơ bộ trong cuộc điều tra chống trợ cấp cấp cao đối với xe điện Trung Quốc.
Lời cảnh báo được đưa ra khi mối quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và các cường quốc phương Tây đang rạn nứt, với tình hình dự kiến sẽ trở nên tồi tệ hơn trong những tuần tới.
Tuần trước, Washington đã tuyên bố tăng thuế quan đáng kể đối với nhiều loại hàng hóa của Trung Quốc bao gồm xe điện, nhiều loại pin, chất bán dẫn và cần cẩu, than chì và các khoáng sản quan trọng khác trong số đó.
Liên minh châu Âu cũng đã bắt tay vào một loạt động thái mạnh mẽ nhằm giải quyết các khoản trợ cấp của Trung Quốc cho các ngành công nghiệp khác nhau mà họ cho rằng đang bóp méo thị trường chung châu Âu. Brussels dự kiến sẽ hoàn tất cuộc điều tra về trợ cấp trong lĩnh vực xe điện của Trung Quốc trước ngày 6/6, với mức thuế tạm thời sẽ được áp dụng vào đầu tháng 7.
Bắc Kinh đã chỉ ra rằng họ sẽ không chấp nhận bất kỳ lệnh áp đặt nào. Hôm Chủ nhật tuần vừa qua, Bộ Thương mại Trung Quốc đã công bố điều tra chống bán phá giá đối với nhập khẩu polyoxymethylene copolymer – một loại hóa chất thường được sử dụng trong ngành ô tô – từ Mỹ, EU, Nhật Bản và Đài Loan.
Cơ quan này bắt đầu điều tra cáo buộc bán phá giá trong lĩnh vực rượu mạnh của châu Âu, nhằm vào xuất khẩu rượu cognac của Pháp. Paris là quốc gia ủng hộ mạnh mẽ chính sách thương mại cứng rắn hơn của EU đối với Trung Quốc.
Trong khi Mỹ và Trung Quốc đã tham gia vào một cuộc chiến thương mại trong nhiều năm, một số người suy đoán rằng EU đang trên bờ vực xung đột với Bắc Kinh.
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cố gắng hạ thấp triển vọng đó vào thứ Ba tuần này, nhưng các chính sách cứng rắn của bà sẽ tiếp tục nếu bà đảm bảo được một nhiệm kỳ nữa sau cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu vào tháng tới.
“Tôi không nghĩ rằng chúng ta đang ở trong một cuộc chiến thương mại. Tôi có phương châm: 'giảm rủi ro không tách rời', và tôi nghĩ ở đây rất rõ ràng rằng chúng tôi nằm trong nhóm giảm rủi ro từ Trung Quốc. Chúng tôi đã tách khỏi Nga”, bà von der Leyen nói trong cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên cho vị trí hàng đầu của ủy ban vào tối thứ Ba tại Brussels.
Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen kêu gọi châu Âu noi gương Mỹ trong việc áp đặt mức thuế cao ngất ngưởng đối với hàng hóa công nghệ cao của Trung Quốc. Bà nói: “Chúng tôi chia sẻ một số mối quan ngại của các đối tác nhưng chúng tôi có cách tiếp cận khác, cách tiếp cận phù hợp hơn nhiều. Mỹ đã áp dụng mức thuế chung đối với nhiều sản phẩm. Nhưng chúng tôi đã mở một cuộc điều travề xe điện của Trung Quốc, tôi nghĩ là đã 8 tháng trước, theo quy định của WTO, vì vậy cuộc điều tra vẫn đang tiếp diễn. Nhưng nếu được xác nhận rằng những khoản trợ cấp như vậy tồn tại, thì tôi có thể đảm bảo rằng mức thuế mà chúng tôi áp đặt sẽ tương ứng với mức độ thiệt hại, do đó có mục tiêu rõ ràng hơn, phù hợp hơn nhiều”.
Mức thuế trung bình của EU áp dụng cho hàng hóa sau các cuộc điều tra chống trợ cấp là 19%. Ô tô Trung Quốc đã phải đối mặt với mức thuế 10% khi đến thị trường EU.
Hầu hết ô tô nhập khẩu của Trung Quốc đều thuộc phân khúc hạng sang, trong đó Porsche, Audi và Range Rover nằm trong số 10 thương hiệu hàng đầu vào năm 2023. Các mẫu xe có động cơ lớn hơn bao gồm GLE SUV và S-class sedan của Mercedes và Porsche Cayenne SUV có thể bị ảnh hưởng nếu lệnh trừng phạt mức thuế mới được thực hiện.
Thương hiệu Lexus của Toyota đứng đầu bảng xếp hạng nhập khẩu tổng thể vào năm ngoái với doanh số 180.000 chiếc, chiếm hơn 1/5 tổng doanh số. Nếu Bắc Kinh quyết định áp dụng thuế quan trên tất cả các quốc gia, công ty Nhật Bản có thể trở thành thiệt hại tài sản thế chấp trong cuộc tranh chấp thương mại với EU và Mỹ.