Mercedes-Benz chuẩn bị đưa bộ ba xe điện về Việt Nam trong tháng 9. Ảnh: Mercedes-Benz Việt Nam.
Từ đầu năm đến nay, thị trường ô tô Việt Nam đón nhận hơn 20 mẫu xe mới, bao gồm các mẫu xe lần đầu xuất hiện tại Việt Nam, xe thế hệ mới và các phiên bản nâng cấp giữa dòng đời. Đáng chú ý là sự xuất hiện phiên bản mới của các mẫu xe được nhiều khách hàng quan tâm, tin dùng như Mazda CX-5, Toyota Vios, Mitsubishi Xpander Cross, Ford Ranger Raptor, Honda BR-V, Honda City...
Theo kế hoạch, trong tháng 9 sẽ có thêm 6 mẫu xe mới ra mắt, bao gồm: bộ ba xe điện Mercedes-Benz EQB, EQE, EQS; hai mẫu xe mới của Skoda (Cộng hòa Séc) gồm Karoq và Kodiaq; cuối cùng là Toyota Yaris Cross 2023. Tháng 11, Honda dự kiến ra mắt phiên bản mới nhất CR-V 2023 tới khách hàng Việt. Ngoài ra, gần 20 mẫu xe cũng dự kiến ra mắt tại thị trường Việt, nhưng chưa xác định thời điểm cụ thể.
Trong khi đó, năm 2022, thị trường Việt xuất hiện 50 mẫu xe mới. Nếu tính cả các mẫu xe chỉ cập nhật năm sản xuất thì con số này lên tới 70, trở thành một trong những năm có lượng xe mới nhiều nhất tại Việt Nam. Tính đến cuối năm 2022, hầu hết các mẫu xe đều xuất hiện xuất hiện theo đúng kế hoạch. Trong đó, tháng 2, tháng 8 và tháng 9 được xác định là “vùng trũng” thông tin thị trường. Lý giải cho vấn đề này xuất phát từ thói quen tiêu dùng. Người tiêu dùng Việt có xu hướng hạn chế, “kiêng” mua nhà, mua xe vào thời điểm Tết Nguyên đán và tháng 7 Âm lịch (tháng “ngâu”). Thị trường chỉ thực sự sôi động trở lại kể từ tháng 10 dương lịch. Đây cũng sẽ là thời điểm các hãng xe tung ra nhiều thông tin mới, bao gồm việc ra mắt mẫu xe mới, công bố chiến lược trung hạn, dài hạn, tham gia các triển lãm xe hơi quốc tế cũng như tự tổ chức các sự kiện riêng của mình.
Xét về độ đa dạng của thị trường, năm 2022, hầu như hãng xe nào đang có thị phần tại Việt Nam cũng cố gắng có ít nhất một mẫu xe mới được ra mắt. Danh sách này bao gồm cả những thương hiệu xe hạng sang hoặc “kén” người dùng như Aston Martin, Audi, Jeep, McLaren, Maybach, Lexus, Mini Cooper, Volkswagen. Đối với các thương hiệu đã quen thuộc với người dùng như Toyota, Hyundai, Honda, Ford, Nissan, Kia đều có những mẫu xe hoàn toàn mới với công nghệ, tính năng hiện đại nhất và trải đều trên nhiều phân khúc SUV, CUV, Crossover, Sedan hoặc bán tải.
Những “làn gió mới” như Ford Territory, Honda Civic Type R, Isuzu mu-X, Kia Carens, Nissan Kicks, Toyota Veloz Cross, Honda HR-V đã thực sự tạo nên những diễn đàn trao đổi sôi nổi trên các phương tiện truyền thông đại chúng và mạng xã hội. Có người khen, kẻ chê, nhưng đối với các hãng xe hơi thì có một “câu chuyện” để người tiêu dùng nhớ tới cũng đã là một thành công.
Trong niềm hân hoan khi đại dịch Covid-19 dần qua đi, cùng với lượng tiền tích lũy khá dày, sản phẩm phong phú, đa dạng, người tiêu dùng có điều kiện sẵn sàng đầu tư mua ô tô mới, hoặc lên đời chiếc xe cũ đang sử dụng.
Nhưng “ngày vui ngắn chẳng tày gang”, thị trường ô tô Việt Nam bước vào năm 2023 đầy sóng gió, thử thách. Nỗi lo kinh tế suy thoái, vật giá leo thang, vấn đề room tín dụng và lãi suất vay mua ô tô chưa được giải quyết khiến người tiêu dùng có xu hướng thắt chặt chi tiêu để quản trị rủi ro. Lực cầu giảm mạnh khiến các hãng xe và đại lý phân phối thận trọng hơn trước những kế hoạch mở rộng thị trường tại Việt Nam. Đây là lý do chính khiến nhiều mẫu xe theo kế hoạch sẽ ra mắt trong tháng 3, tháng 5 hoặc tháng 6 đều phải tạm dừng, chờ đợi tín hiệu tích cực hơn từ thị trường.
Khi thị trường trầm lắng, người tiêu dùng cũng “khó tính” hơn khi chọn mua ô tô. Tiêu chí đặt ra là giá cả rẻ hơn mức hợp lý, nhưng vẫn đầy đủ các tính năng cần thiết tương tự các mẫu xe cùng phân khúc. Theo đó, các mẫu xe cỡ nhỏ từ các nhà sản xuất xe hơi Hàn Quốc vẫn có lợi thế cạnh tranh tốt hơn so với các mẫu xe nhập khẩu từ thị trường khác như Đức, Nhật Bản. Điều này thể hiện rõ trong báo cáo doanh số định kỳ do VAMA và TC Motor công bố. Cụ thể, trong tháng 6, doanh số xe Hyundai đạt 5.108 xe, vượt Toyota (5.090 xe) để trở thành thương hiệu tiêu thụ nhiều xe nhất tại Việt Nam. Trong tháng 7, Hyundai tiếp tục giữ ngôi đầu bảng với 4.035 xe được bán ra; Toyota xếp thứ hai (3.813 xe); Kia giữ ổn định ở vị trí số ba với 3.290 xe.
Những mẫu xe "độc", "lạ" như Nissan Kicks, Kia Carens, Honda Civic Type R trở thành tâm điểm bàn luận trong năm 2022. Ảnh: Lê Vũ.
Mặc dù vậy, không phải Toyota hay Hyundai, Kia, từ đầu năm đến nay, chỉ có VinFast mới là hãng xe có nhiều “câu chuyện” để kể, thu hút được sự quan tâm lớn của giới truyền thông, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Một là, sự kiện Triển lãm “VinFast - Vì Tương lai Xanh”, diễn ra tại 11 tỉnh, thành trong suốt 72 ngày (từ ngày 7/7 đến ngày 17/9/2023). Đây là một sự kiện triển lãm quy mô lớn khi VinFast lần đầu giới thiệu tới người tiêu dùng nội địa toàn bộ dải sản phẩm xe điện hoàn chỉnh, gồm xe đạp điện, xe máy điện, ô tô điện và xe buýt điện. Điều này cho thấy quyết tâm xây dựng một hệ sinh thái giao thông xanh, bền vững cho người dân Việt Nam là điều hoàn toàn khả thi. Những mẫu xe mới nhất được giới thiệu trong khuôn khổ Triển lãm, gồm VF 6, VF 7 và VF 3 đều ở mức giá hấp dẫn hơn so với các mẫu xe điện đang có mặt tại thị trường.
Hai là, VinFast đã hoàn thành hai nhiệm vụ quan trọng trên đất Mỹ, bao gồm sự kiện chính thức niêm yết cổ phiếu VFS lên sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq và dự án xây dựng nhà máy sản xuất ô tô tại hạt Chatham, Bắc Carolina (Mỹ). Cả hai nhiệm vụ thành công đã giúp VinFast đặt nền tảng vững chắc trong chặng đường đưa thương hiệu ô tô Việt đến với thế giới. Ở một góc độ nào đó, sự hiện diện của VinFast đã góp phần thôi thúc tinh thần “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
Trên thực tế, trong tháng 6, doanh số xe VinFast đạt 3.155 xe, nâng luỹ kế 6 tháng đầu năm lên 11.638 xe. Trong tháng 7, hãng xe điện Việt Nam tiếp tục đạt doanh số khá ổn định với 3.042 xe được bán ra. Đây là kết quả khá ấn tượng trong bối cảnh thị trường chung đang trầm lắng.
Trong khi đó, thông tin về thị trường ô tô truyền thống gần như chỉ tập trung vào chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ dành cho ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, có hiệu lực từ 1/7 đến 31/12/2023. Theo đại diện THACO AUTO, chính sách giảm lệ phí trước bạ, đi kèm các chương trình ưu đãi hấp dẫn từ các đại lý phân phối được kỳ vọng sẽ tạo động lực kích cầu tiêu dùng trong 6 tháng cuối năm; đồng thời giúp các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ô tô lấy lại đà tăng trưởng doanh số.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia phân tích, thị trường ô tô Việt Nam sẽ chỉ thực sự bước vào giai đoạn phục hồi trong 3 tháng cuối năm 2023. Đó là thời điểm các chỉ số kinh tế vĩ mô đã có những chuyển biến tích cực thấy rõ, lãi suất bình ổn, nhu cầu mua sắm tăng lên và các doanh nghiệp bắt đầu cải thiện tâm lý để sẵn sàng đầu tư mở rộng sản xuất. Mặc dù vậy, tình hình kinh doanh sẽ khó tăng trưởng đột biến.
Đối với các hãng xe hơi, thời điểm tháng 10 sẽ là giai đoạn cạnh tranh khốc liệt để giành thị phần. Trong đó, những doanh nghiệp có “câu chuyện” sẽ dễ dàng đón lượng khách hàng quay trở lại thị trường và góp phần củng cố chỗ đứng của mình tại thị trường Việt Nam trong thời gian tới.