Đầu năm 2024, Tập đoàn THACO đã kiến nghị Nhà nước tiếp tục hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ cho xe sản xuất trong nước thêm một khoảng thời gian và gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo THACO, năm 2024, nếu không có chính sách kích cầu mua sắm, lượng hàng tồn kho dự báo sẽ tiếp tục tăng, làm phát sinh các chi phí như chi phí lưu kho, chi phí bảo quản xe thành phẩm, chi phí sửa chữa, bảo dưỡng xe lưu kho, khiến doanh nghiệp khó có thể duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Ngày 21/4, Thủ tướng Chính phủ đã ký Chỉ thị 12 về các giải pháp trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, Thủ tướng giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng trong tháng 5 về gia hạn thời hạn nộp thuế, giảm lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, giảm tiền thuê đất, mặt nước.
Liên quan đến nội dung này, trả lời chất vấn trước Quốc hội sáng ngày 6/6, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết, ngay trong tháng 6, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định về gia hạn thời hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, giảm lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Trước đó, Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng trong tháng 5 về gia hạn thời hạn nộp thuế, giảm lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Để tháo gỡ khó khăn cho thị trường ô tô, hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước, Chính phủ đã có 3 lần áp dụng chính sách giảm phí trước bạ 50%, lần gần nhất có hiệu lực từ ngày 1/7 đến hết năm 2023.
Thông tin này ngay sau đó đã có tác động rất lớn đến thị trường xe Việt. Trước tâm lý đợi phí trước bạ sẽ được giảm tận 50% sẽ là một số tiền không nhỏ, nhiều người tiêu dùng đã “canh” để mua xe dẫn đến toàn thị trường Việt trầm lắng đáng lo ngại. Để kích cầu người tiêu dùng, nhiều hãng và đại lý đã tung ra rất nhiều ưu đãi. Gần sát thời điểm được cho sẽ có chính sách giảm lệ phí trước bạ, thị trường đã có dấu hiệu khởi sắc hơn khi nhiều khách hàng đi tìm mua xe nhằm hưởng ưu đãi kép.
Tuy nhiên, cuối tháng 6, Bộ Tài chính đã bất ngờ thông tin vẫn đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định của Chính phủ về mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, trong 6 tháng, từ 1/8/2024 đến 31/2/2025. Thông tin này đã khiến rất nhiều khách hàng buộc phải đổi “chiến thuật” nhằm hưởng ưu đãi từ Chính phủ khi mua xe sản xuất và lắp ráp trong nước.
Anh Đỗ Kiên (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, tầm giữa tháng 6, sát thời điểm có thể có chính sách giảm lệ phí trước bạ, anh đã tìm mua và đặt cọc mua một chiếc ô tô CUV cỡ B của thương hiệu KIA. Anh Kiên đã căn thời điểm lấy xe vào cuối tháng 6 để sang đầu tháng 7 đi làm thủ tục đăng ký lăn bánh. Tuy nhiên, theo đề xuất của Bộ Tài Chính, chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, sẽ áp dụng trong 6 tháng, từ 1/8/2024 - 31/1/2025, đã khiến anh Kiên phải thay đổi hoàn toàn kế hoạch, buộc phải để giam xe tại bãi xe của đại lý thêm 1 tháng.
Trường hợp của anh Kiên cũng không phải cá biệt. Chị Nguyễn Minh (Hoàng Mai, Hà Nội) cũng tìm mua một chiếc xe ô tô mới thuộc diện lắp ráp và sản xuất trong nước vào đầu tháng 6 và “chỉ chờ giảm thuế” để đi đăng ký.
Thực tế, với những trường hợp như anh Kiên và chị Minh không phải hiếm vì đều là nhóm khách hàng sẽ vay một số tiền từ ngân hàng để mua xe, nên sẽ buộc phải nộp tiền phạt chậm giải ngân cho các đại lý bán xe tương ứng với số tiền vay.
Theo hợp đồng mua xe có vay ngân hàng, khách hàng sẽ phải thanh toán tiền chậm giải ngân theo lãi suất ngân hàng thực tế tính từ thời điểm chậm nộp. Một số người tiêu dùng sẵn sàng đi vay người thân để nộp trước cho đại lý để không bị phạt. Tuy nhiên, rất nhiều khách hàng lại chọn con đường chấp nhận nộp phạt để “chờ bằng được” giảm thuế vì số tiền phải trả chậm giải ngân thấp hơn nhiều so với số tiền phí trước bạ.
“Đại lý đã cẩu xe của tôi về bãi nhưng chính sách giảm thuế không được như kỳ vọng và lùi sang tháng 8 nên tôi đành phải chấp nhận nộp phạt chậm giải ngân và phí gửi xe do tôi vay một khoản tiền từ ngân hàng để mua xe. Dù gì thì số tiền phải đóng thuế trước bạ cũng cao hơn nhiều nên tôi chấp nhận chờ đợi”, anh Kiên chia sẻ.
Bên cạnh đó, nhiều khách hàng cũng lo lắng việc sau khi đặt cọc mua ô tô trước khi chính sách giảm LPTB có hiệu lực đang nếu chậm hoàn thiện thủ tục đăng ký xe sẽ bị phạt.
Theo Điều 6 Thông tư 24/2023/TT-BCA ngày 01/07/2023 của Bộ Công an quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới có quy định: Chủ xe có trách nhiệm chấp hành các quy định của pháp luật về đăng ký xe. Thực hiện các thủ tục đăng ký xe trên cổng dịch vụ công, cung cấp, kê khai trung thực đầy đủ, chính xác thông tin quy định về đăng ký xe.
* Đối với xe đăng ký lần đầu, đăng ký sang tên, chủ xe phải đưa xe đến cơ quan đăng ký xe để kiểm tra.
* Khi bán, tặng cho, thừa kế, trao đổi, góp vốn, phân bổ, điều chuyển xe (gọi chung là chuyển quyền sở hữu xe):
- Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe, bên bán xe phải làm thủ tục thu hồi; trường hợp quá thời hạn trên mà chủ xe không làm thủ tục thu hồi hoặc giao chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cho tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe làm thủ tục thu hồi thì trước khi giải quyết cơ quan đăng ký xe ra quyết định xử phạt đối với chủ xe về hành vi không làm thủ tục thu hồi theo quy định;
Trường hợp chủ xe không làm thủ tục thu hồi sau khi chuyển quyền sở hữu xe thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó;
- Sau khi bên bán xe làm thủ tục thu hồi, tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định.
Như vậy, hiện nay pháp luật không quy định cụ thể thời gian bắt buộc phải làm thủ tục đăng ký xe sau khi mua xe mới. Do đó, người mua xe không cần phải quá lo lắng trong trường hợp đợi giảm thuế trước bạ.
Tuy nhiên, ngay sau khi mua xe, chủ xe nên đăng ký xe sớm nhất có thể để được cấp Giấy đăng ký xe trước khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Việc điều khiển xe không có Giấy đăng ký xe khi tham gia giao thông sẽ bị phạt tiền từ 2 - 3 triệu đồng đối với ô tô, phạt tiền từ 800.000 - 1 triệu đồng đối với xe máy theo quy định tại khoản 4 Điều 16 và khoản 2 Điều 17 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, đã được sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP.
Hiện tại, thị trường xe Việt đang ở “vùng đáy”. Cả đại lý và người tiêu dùng đều đang ngóng chờ chính sách từng ngày. Trong khi đó, với các đại lý bên cạnh việc mong chờ thuế sẽ kích cầu thì còn mỗi lo ngại khi thời điểm giảm thuế trước bạ nếu được thông qua lại sát vào tháng Ngâu, tháng mà người tiêu dùng ngại mua sắm nhất trong năm.
Bộ Tài chính đã trình Chính phủ quy định mức thu LPTB lần đầu đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước như sau:
Từ ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành đến hết ngày 31/1/2025: Mức thu LPTB bằng 50% mức thu quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về LPTB và các Nghị quyết hiện hành của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định hiện hành của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về mức thu LPTB tại địa phương và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế (nếu có).
Từ ngày 01/2/2025 trở đi: Mức thu LPTB tiếp tục thực hiện theo quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về LPTB và các Nghị quyết hiện hành của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định hiện hành của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về mức thu LPTB tại địa phương.
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/8/2024 đến hết ngày 31/1/2025.